«Ριζώνει» στο ΔΝΤ

Με την υποστήριξη των υπουργών Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα οδεύει προς δεύτερη θητεία στην ηγεσία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου καθώς η τωρινή της λήγει στα τέλη του 2024. Μένει τώρα να φανεί εάν θα στηρίξει την υποψηφιότητά της και το Εκτελεστικό Συμβούλιο του ΔΝΤ, όπως αναμένεται να γίνει εκτός απροόπτου με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα, ώστε η Γκεοργκίεβα να εξασφαλίσει και δεύτερη πενταετή θητεία. Παραδοσιακά η κορυφαία θέση του ΔΝΤ πάει σε πρόσωπο από την Ευρώπη, ενώ αυτή της Παγκόσμιας Τράπεζας δίνεται σε Αμερικανό. Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις φαίνεται ότι επιδίωξαν να συζητήσουν από τώρα το θέμα της ηγεσίας του Ταμείου, καθώς το τελευταίο διάστημα είχαν αυξηθεί οι φωνές από χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου για να πάψουν να τοποθετούνται επικεφαλής σε ΔΝΤ και Παγκόσμια Τράπεζα μόνο από Ευρώπη και ΗΠΑ. Η ισχυροποίηση της βουλγαρικής καταγωγής Γκεοργκίεβα, αποτέλεσε ταυτόχρονα πλήγμα για τις ελπίδες άλλων Ευρωπαίων να ηγηθούν του Ταμείου. Τα ονόματα που είχαν ακουστεί ήταν αυτά του υπουργού Οικονομικών της Γαλλίας Μπρουνό Λε Μερ και του προέδρου του Eurogroup, του Πασκάλ Ντόνοχιου από την Ιρλανδία.

Οπως ανακοίνωσε το ΔΝΤ, «η περίοδος υποβολής υποψηφιοτήτων για τη θέση του επόμενου διευθύνοντος συμβούλου έκλεισε την Τετάρτη 3 Απριλίου 2024. Προτάθηκε μόνο μία υποψήφια, η σημερινή διευθύνουσα σύμβουλος του ΔΝΤ, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα».

«Το Διοικητικό Συμβούλιο θα προχωρήσει τώρα σύμφωνα με τη διαδικασία (…) συμπεριλαμβανομένης της διεξαγωγής συναντήσεων μεταξύ της υποψήφιας, κυρίας Georgieva, και των εκτελεστικών διευθυντών. Στόχος του Διοικητικού Συμβουλίου είναι να ολοκληρώσει τη διαδικασία επιλογής το συντομότερο δυνατό και το αργότερο μέχρι τα τέλη Απριλίου 2024» αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση.

Η Γκεοργκίεβα παραλίγο να χάσει τη θέση της το 2021 όταν κατηγορήθηκε ότι είχε παρέμβει όταν ήταν επικεφαλής της Παγκόσμιας Τράπεζας προκειμένου να βελτιωθεί η θέση της Κίνας στην κατάταξη χωρών που προσελκύουν επενδύσεις και επιχειρήσεις. Τελικά, έπειτα από εσωτερική έρευνα, το Εκτελεστικό Συμβούλιο του ΔΝΤ ανακοίνωσε ότι έχει «πλήρη εμπιστοσύνη» στην ηγεσία της και «στην ικανότητά της να ασκήσει αποτελεσματικά τα καθήκοντά της». Η Γκεοργκίεβα είχε συγκεκριμένα κατηγορηθεί ότι πίεσε στελέχη της Παγκόσμιας Τράπεζας να ανεβάσουν την Κίνα πιο ψηλά στην κατάταξη της ετήσιας έκθεσης Doing Business του 2018.

Η ίδια προτάθηκε το 2019 από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης για να αντικαταστήσει την Κριστίν Λαγκάρντ, όταν η τελευταία αποφάσισε να παραιτηθεί από τα ηνία του ΔΝΤ για να αναλάβει επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Η Λαγκάρντ είχε αναλάβει εκείνη καθήκοντα στην ΕΚΤ όταν η θητεία του Μάριο Ντράγκι είχε λήξει χωρίς δυνατότητα νέας ανανέωσής της.

Επίσης η Γκεοργκίεβα είχε να ξεπεράσει ένα ακόμη εμπόδιο για την ηγεσία του Ταμείου. Το ΔΝΤ χρειάστηκε να αλλάξει τον εσωτερικό του κανονισμό που έθετε όριο ηλικίας για να τοποθετηθεί οποιοδήποτε άτομο ως επικεφαλής του.

Η Γκεοργκίεβα που το 2019 ήταν 66 ετών δεν θα μπορούσε να διεκδικήσει τη θέση με βάση τον κανονισμό του ΔΝΤ ο οποίος δεν επέτρεπε την υποβολή υποψηφιοτήτων σε άτομα άνω των 65 ετών. Τελικά το Εκτελεστικό Συμβούλιο του ΔΝΤ συνεδρίασε ειδικά για το σκοπό αυτόν και αποφάσισε να καταργηθεί το όριο ηλικίας για τη θέση του γενικού διευθυντή του οργανισμού ώστε να πάει εκεί η Γκεοργκίεβα.

Προηγουμένως, όντας οικονομολόγος γεννημένη στη Βουλγαρία, είχε κερδίσει μεταξύ άλλων τη στήριξη των χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Είχε επίσης την υποστήριξη και πολλών χωρών του Νότου, όπως η Ιταλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία. Καθώς οι διαβουλεύσεις τότε συνεχίζονταν, τελικά κατάφερε να κερδίσει την υποστήριξη και της Γαλλίας, κάτι που αποδείχθηκε ότι ήταν σημαντικό για να λάβει τελικά το χρίσμα.

Γεννημένη το 1953, είχε σειρά θέσεων στην Παγκόσμια Τράπεζα ήδη από το 1993. Εφτασε μέχρι τη θέση της επικεφαλής του θεσμού αυτού όπου και παρέμεινε από τον Ιανουάριο του 2017 έως τον Σεπτέμβριο του 2019. Πριν από τη θέση αυτή, διετέλεσε αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον Προϋπολογισμό και τους Ανθρώπινους Πόρους, επιβλέποντας κεφάλαια της ΕΕ ύψους 161 δισεκατομμυρίων ευρώ, σύμφωνα με το βιογραφικό της στον ιστότοπο του ΔΝΤ. Πριν από τη θέση αυτή ήταν επίτροπος Διεθνούς Συνεργασίας, Ανθρωπιστικής Βοήθειας και Αντιμετώπισης Κρίσεων, διαχειριζόμενη τη χορήγηση ανθρωπιστικής βοήθειας του μπλοκ.

Τότε είχε τριπλασιάσει τη χρηματοδότηση για την προσφυγική κρίση στην Ευρώπη. Συμμετείχε στον συντονισμό της παροχής βοήθειας της ΕΕ μετά τον σεισμό στην Αϊτή το 2010, τον σεισμό στη Χιλή και τις πλημμύρες στο Πακιστάν. Εν μέσω των πλημμυρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης τον Μάιο του 2014 συντόνισε την παροχή βοήθειας μετά την καταστροφή.

Σύμφωνα επίσης με το βιογραφικό της στο ΔΝΤ, το 2010 είχε ανακηρυχθεί «Ευρωπαία της Χρονιάς» και «Επίτροπος της Χρονιάς» από την European Voice ως αναγνώριση για τα καθήκοντά της στην ΕΕ και τη συμμετοχή της στην αντιμετώπιση ανθρωπιστικών κρίσεων. Τον Οκτώβριο του 2020 έλαβε το αποκαλούμενο Βραβείο Διακεκριμένης Διεθνούς Ηγεσίας του Atlantic Council για τη συνεισφορά της κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας της ως δημοσίας υπαλλήλου.

Επίσης στη σταδιοδρομία της κατείχε σειρά από ακαδημαϊκές και συμβουλευτικές θέσεις στη Βουλγαρία και τις ΗΠΑ. Εχει κάνει παρουσιάσεις στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας, το Τεχνολογικό Ινστιτούτο Μασαχουσέτης, το Πανεπιστήμιο Tsinghua, το Πανεπιστήμιο Yale, το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, το London School of Economics και το Πανεπιστήμιο του Νοτίου Ειρηνικού.