Ταξίδι με το εκκρεμές του χρόνου

Είναι από αυτές τις συναυλίες που καταγράφονται στις συλλεκτικές εμπειρίες. Σίγουρα υπάρχουν και πιο ενθουσιώδεις φράσεις για να περιγράψει κανείς αυτό που συντελέστηκε την Κυριακή των Βαΐων στη σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, στο 2ο Φεστιβάλ Λατρευτικής Μουσικής. Καμία όμως – με πιθανότητες προσεγγίζουσες τη βεβαιότητα – δεν μπορεί να αποτυπώσει αυτό που βίωσαν όσοι βρέθηκαν στην αίθουσα Σταύρος Νιάρχος. Τα «Ελληνικά έργα λατρευτικής μουσικής για σόλο πιάνο και δύο πιάνα» – όπως ήταν ο τίτλος – ήταν η αφορμή για να συναντηθούν ξανά ο Κωνσταντίνος Καρύδης και ο Νίκος Λάρης. Οι δύο σπουδαίοι αρχιμουσικοί και πιανίστες επέλεξαν έργα ελλήνων συνθετών για σόλο πιάνο και για δύο πιάνα, ενταγμένα στο κλίμα και στο πνεύμα των ημερών. Ενα απάνθισμα ακριβών στιγμών της ελληνικής δημιουργίας που σπάνια έχουμε την τύχη να ακούμε. Και ακόμη πιο σπάνια να απολαμβάνουμε με αυτόν τον θαυμαστό τρόπο. Δημιούργησαν ένα ταξίδι συναισθημάτων, μνήμης και λύτρωσης, για το αδυσώπητο εκκρεμές του χρόνου που λαξεύει την πέτρα της θνητότητάς μας.

Μένουν μόνο κάτι τέτοιες στιγμές – έστω και απατηλές – αντίστασης που προσφέρουν ηφαιστειακές ερμηνείες οι οποίες αναβλύζουν δύναμη και φως. Τίποτα λιγότερο δεν έδωσαν οι δύο ερμηνευτές στο «Andante religioso» και το «Marcia funebra» του Νίκου Σκαλκώτα, τη «Βεατρίκη» του Δημήτρη Μητρόπουλου – μουσική που θα συμπεριλάβει στην όπερά του «Αδελφή Βεατρίκη» – και την «Ταφή». Εργα που φωτίζουν την αέναη και άρρητη ανθρώπινη ανάγκη να σταθεί μπροστά στο πεπερασμένο της ύπαρξής του όπως του αναλογεί επιχειρώντας τη λυτρωτική υπέρβαση.

Σύγχρονοι συνθέτες

Στην ίδια συναισθηματική και πνευματική ατραπό κινήθηκαν τα έργα σύγχρονων συνθετών, τα «Τρία βοτάνια» του Γιώργου Κουμεντάκη (Θυμάρι, Δυόσμος, Φασκόμηλο από το έργο Μεσόγειος έρημος), το «Είκοσι ευχαριστίες για τις διδασκαλίες του Ιησού» (Twenty Gratitudes for the Teachings of Jesus], για σόλο πιάνο (2023) «11. ύπαγε οπίσω μου, σατανά», «6. ο οίκος μου οίκος προσευχής κληθήσεται· υμείς δε αυτόν εποιήσατε σπήλαιον ληστών», «13. ο γαρ ζυγός μου χρηστός και το φορτίον μου ελαφρόν έστιν», την «Κάθαρσις», το «In memoriam Γ. Α. Παπαϊωάννου (Marcia funebre)» του Περικλή Κούκου αλλά και μέρη από την όπερα που ετοιμάζει πάνω στην τραγωδία του Αισχύλου «Πέρσες» – ανάθεση της Εθνικής Λυρικής Σκηνής (1. Largo – Allegro vivace, 2. Adagio 3. Adagio con espressione 4. Grave misterioso – Andante tranquillo – Presto energico). Να σημειωθεί ότι για πρώτη φορά παρουσιάστηκε η μεταγραφή για πιάνο από τον Κωνσταντίνο Καρύδη καθώς και η «Ταφή» του Μητρόπουλου.

Μέσα από αυτή την – ανυπέρβλητης δεξιοτεχνίας και ευφυΐας – ερμηνευτική διαδρομή οι δύο πιανίστες με διαφορετικά μουσικά ιδιώματα, υψηλή αισθητική, βαθιά γνώση και αγάπη για την τέχνη τους, δημιούργησαν τα πιο ευγενή και ευεργετικά πεδία για να συναντηθούν. Και γενναιόδωρα όσα μοιράζονται επί σκηνής να τα επιστρέψουν στους ακροατές που είχαν την τύχη να γίνουν συμμέτοχοι σε αυτή τη μυσταγωγία. Κάνοντας λίγο πιο υποφερτό το οριστικό μας fade out από τον μάταιο τούτο κόσμο.