Boss με «απώλειες» και «Αχινός» που… τσιμπάει

Αν και δεν αποτελεί είδηση το γεγονός ότι ο διάσημος αμερικανός τραγουδιστής Μπρους Σπρίνγκστιν, 76 ετών σήμερα, πάσχει από κατάθλιψη, η βιογραφική ταινία «Springsteen: Deliver me from nowhere» (ΗΠΑ, 2025) του Σκοτ Κούπερ εστιάζει σε μια συγκεκριμένη περίοδο της ζωής του: στα τέλη της δεκαετίας του 1970 με αρχές της επόμενης, όταν τα πράγματα έφτασαν στο απροχώρητο και ο Σπρίνγκστιν κάποια στιγμή αναγκάστηκε να ζητήσει ιατρική βοήθεια έχοντας καταρρεύσει. Η ίδια η δραματουργική περίοδος όμως παρουσιάζει ενδιαφέρον, διότι εκείνη την εποχή, λίγο πριν από την κατάρρευσή του, ο Σπρίνγκστιν εμπνεύστηκε το πιο προσωπικό άλμπουμ της καριέρας του, το «Nebraska», το οποίο κυκλοφόρησε το 1982, λίγα χρόνια πριν από την κυκλοφορία του εμπορικότερου και δημοφιλέστερου όλων των LP του, του «Born in the USA». Μέσω της ηχογράφησης του «Nebraska», την οποία ο Σπρίνγκστιν έκανε απομονωμένος σε ένα σπίτι, σε μια κασέτα και με παρόντα έναν μόνο ηχολήπτη, φαίνεται η μουσική ιδιοφυΐα του πρώτου.

Ο Σκοτ Κούπερ, που θυμίζουμε ότι είναι ο σκηνοθέτης της ταινίας «Crazy heart» με τον Τζεφ Μπρίτζες στον ρόλο ενός τραγουδιστή της country σε κρίση, είναι προσηλωμένος περισσότερο στον άνθρωπο Σπρίνγκστιν και λιγότερο στον μουσικό. Από την αρχή μαθαίνουμε ότι τον μεγαλύτερο ρόλο για την κατάσταση του τραγουδιστή έπαιξε ο πατέρας του (Στίβεν Γκρέιαμ) και, πράγματι, οι πιο σπαρακτικές σκηνές της ταινίας είναι εκείνες στους οποίους τους βλέπουμε μαζί, είτε με τον Σπρίνγκστιν σε παιδική ηλικία (Μάθιου Αντονι Πελικάνο τζούνιορ) είτε σε ώριμη. Συγχρόνως, ο σκηνοθέτης δίνει κάποιον χώρο για το παρασκήνιο της μουσικής βιομηχανίας, όπου ο Τζέρεμι Στρονγκ με άνεση ξεχωρίζει παίζοντας τον ατζέντη του Σπρίνγκστιν, Τζον Λαντάου, ο οποίος, όπως η ταινία υπογραμμίζει, αντιμετώπιζε τον Σπρίνγκστιν σαν μικρό αδελφό του, με τρυφερότητα, κατανόηση και ειλικρινή αγάπη.

Περιέργως, ο λιγότερο μαγνητικός χαρακτήρας της ταινίας είναι ο ίδιος ο Σπρίνγκστιν, που υποδύεται ο Τζέρεμι Αλεν Γουάιτ. Πέρα από το ότι τον θυμίζει ελάχιστα, νιώθεις ότι κάτι λείπει από την ερμηνεία του. Σε κάθε περίπτωση το «Springsteen: Deliver me from nowhere» σίγουρα συγκινεί καθώς το εσωτερικό βάσανο του κεντρικού του ήρωα είναι τεράστιο. Ωστόσο, ακριβώς επειδή νιώθεις συνέχεια στην ατμόσφαιρα την αύρα του μουσικού μεγαλείου του The Boss, νιώθεις και μια μικρή απογοήτευση που σκηνές όπως της ηχογράφησης του τραγουδιού «Born in the USA» στο στούντιο δεν είναι περισσότερες.

Οταν το «Φιλί της γυναίκας-αράχνης» βγήκε στις αίθουσες το 1985, ήταν μια αποκάλυψη. Μέσα από τη σχέση δύο φυλακισμένων σε μια χώρα της Λατινικής Αμερικής, ο Εκτορ Μπαμπένκο, έχοντας ως οδηγό το μυθιστόρημα του Μανουέλ Πουίγκ (1976), εξερεύνησε με μια ριζοσπαστική, ανατρεπτική διάθεση τις έννοιες των ρόλων και των φύλων, όπως και το ερώτημα τι σημαίνει τελικά να είσαι άνδρας σε μια εποχή που ο Τζον Ράμπο ήταν ο καθιερωμένος κανόνας του machismo στην οθόνη. Με δύο εκπληκτικούς ηθοποιούς στη διάθεσή του, τον Γουίλιαμ Χερτ (Οσκαρ Α’ ρόλου) ως ομοφυλόφιλο και ρουφιάνο φυλακισμένο δίπλα στον φυλακισμένο για τις πολιτικές πεποιθήσεις του (Ραούλ Τζούλια), ο Μπαμπένκο ανέβασε τον πήχη τόσο ψηλά που εκ των πραγμάτων μια νέα ταινία πάνω σε αυτό το θέμα έχει να παλέψει πολύ για να τη φτάσει. Και δυστυχώς, το «Φιλί της γυναίκας-αράχνης» (Kiss of a spider-woman, ΗΠΑ) του Μπιλ Κόντον, σεναριογράφου του μιούζικαλ «Σικάγο» και σκηνοθέτη ταινιών όπως οι «Θεοί και δαίμονες» και «Twilight: Χαραυγή – Μέρος 2», δεν τη φτάνει.

Ισως επειδή, στον κινηματογράφο τουλάχιστον, η χρήση του μιούζικαλ, που υποτίθεται ότι είναι η πρωτοτυπία του νέου εγχειρήματος, δεν μπορεί να σε πείσει. Λέω στον κινηματογράφο διότι αυτή η νέα βερσιόν του έργου είναι στηριγμένη στο μιούζικαλ του Τέρενς ΜακΝάλι με τον ίδιο τίτλο που ανέβηκε με επιτυχία στο Μπρόντγουεϊ και θριάμβευσε στα βραβεία ΤΟΝΥ. Στο πάλκο μπορεί να πήγε θαυμάσια, στο πανί σού δίνει την αίσθηση ότι οι δημιουργοί της ταινίας θέλησαν απλώς να καρπωθούν το momentum που είχε η ταινία του Ζακ Οντιάρ «Emilia Perrez». Οσο για το πρωταγωνιστικό ντουέτο της νέας ταινίας, ο Τονατιού στον ρόλο του γκέι κρατούμενου και ο Ντιέγκο Λούνα σε εκείνον του πολιτικού σε αφήνουν το λιγότερο αδιάφορο. Τους επισκιάζει η μορφή της Τζένιφερ Λόπεζ που εμφανίζεται στα μιούζικαλ κομμάτια της ταινίας και σου δίνει την εντύπωση ότι αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο η ταινία γυρίστηκε: για να δούμε πόσο άψογα χορεύει και τραγουδάει. Στον κινηματογράφο, μερικά πράγματα πρέπει απλώς να τα αφήνεις ως έχουν και το «Φιλί της γυναίκας-αράχνης» ανήκει σε αυτά.

Αντιθέτως, αρκετές αρετές βρίσκει κανείς στον «Αχινό» (Urchin, Αγγλία/ΗΠΑ, 2025), το σκηνοθετικό ντεμπούτο στη μεγάλου μήκους ταινία του βρετανού ηθοποιού Χάρις Ντίκινσον, τον οποίο γνωρίσαμε στο «Τρίγωνο της θλίψης» του Ρούμπεν Οστλουντ (ο Ντίκινσον έχει γυρίσει τέσσερις μικρού μήκους ταινίες πριν από αυτή). Αν και το θέμα στον «Αχινό» όχι μόνο δεν είναι πρωτόγνωρο, αλλά το λες και πολυχρησιμοποιημένο, η σκηνοθετική ματιά του Ντίκινσον είναι που το βοηθά να ξεχωρίσει, όπως και η ζωντανή ερμηνεία του ηθοποιού Φρανκ Ντιλέιν, γιου των ηθοποιών Στίβεν Ντιλέιν και Ναόμι Γουίρτνερ. Ο Ντιλέιν είναι εξαιρετικός παίζοντας έναν νεαρό περιθωριακό του Λονδίνου, ο οποίος μετά τη φυλάκισή του για επίθεση και κλοπή προσπαθεί να κτίσει από το μηδέν τη ζωή του.

Η διαδικασία δεν θα είναι καθόλου εύκολη, ούτε για τον ίδιο ούτε και για τους ανθρώπους που τον περιστοιχίζουν, ανάμεσα στους οποίους ο (μετανάστης) υπεύθυνος κουζίνας ενός ξενοδοχείου που του δίνει μια ευκαιρία παρά το βεβαρημένο παρελθόν του (πολύ καλός σε αυτόν τον μικρό ρόλο ο αιγύπτιος ηθοποιός Αμρ Γουακέντ). Ο Ντίκινσον αντιμετωπίζει θερμά αλλά και με χιούμορ αυτή τη δυσάρεστη, κατά βάση, ιστορία, που όμως ποτέ δεν «μιζεριάζει», όπως συμβαίνει στην πλειοψηφία των ταινιών που διαχειρίζονται θέματα αυτού του τύπου. Διόλου τυχαία, ο «Αχινός» βρήκε θετική ανταπόκριση σε όλες τις χώρες που προβλήθηκε μετά την πρεμιέρα του στο τμήμα «Ενα Κάποιο Βλέμμα» του φετινού Φεστιβάλ των Καννών, όπου o Ντιλέιν βραβεύτηκε για την ερμηνεία του (η ταινία κέρδισε και το βραβείο της Διεθνούς Ενωσης Κριτικών Κινηματογράφου).

Ελληνικό ντοκιμαντέρ

«Τα τέρματα του Αυγούστου» (Ελλάδα, 2025). Το αυτοσχέδιο τουρνουά ποδοσφαίρου που κάθε καλοκαίρι δίνει ζωή στο χωριό Αρματολικό στα ορεινά της Νότιας Πίνδου δεν είναι παρά η αφορμή για τον σκηνοθέτη Δημήτρη Κουτσιαμπασάκο προκειμένου να καταθέσει ένα πλούσιο σε συναισθήματα ντοκιμαντέρ, όπου πρωταγωνιστούν οι απλοί κάτοικοι με τα μεγάλα και μικρά προβλήματά τους, τα παιδιά, τα δέντρα, τα ρυάκια και οι κατσίκες. Η ευαισθησία και ο σεβασμός με τον οποίο ο σκηνοθέτης αντιμετωπίζει το θέμα του πραγματικά σε σκλαβώνουν, όπως και η αγάπη του για την ελληνική φύση, η οποία εξάλλου έχει φανεί σε όλο σχεδόν το προηγούμενο έργο του, είτε στον χώρο της μυθοπλασίας («Ο γιος του φύλακα») είτε του ντοκιμαντέρ («Ο μανάβης»). Να σημειωθεί ότι οι προβολές της ταινίας είναι περιορισμένες.

Eπίσης στις αίθουσες

Η «Κατάρα του Σέλμπι Οουκς» (Shelby Oaks, ΗΠΑ, 2025) δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια ακόμη μελέτη της αμερικανικής… παράνοιας, μέσα από την ιστορία μιας κοπέλας (Καμίλ Σάλιβαν) που αναζητεί τα ίχνη της αδελφής της (Σάρα Ντερν), η οποία εξαφανίστηκε μυστηριωδώς κατά τη διάρκεια των τελευταίων γυρισμάτων της viral ερευνητικής σειράς της «Paranormal Paranoids». Το σκηνοθετικό ντεμπούτο του κριτικού κινηματογράφου και δημοφιλούς YouTuber Κρις Στάκμαν δεν έχει να προσθέσει πολλά στον κόσμο του κινηματογραφικού τρόμου. Η ταινία άλλωστε απευθύνεται αποκλειστικά στους φαν του είδους.

Δύο ταινίες κινουμένων σχεδίων προβάλλονται επίσης, οι «Chainsaw Man – Η ταινία Reze Arc» (Ιαπωνία, 2025) του Tατσούα Γιοσιχάρα που είναι βασισμένη στην εξαιρετικά δημοφιλή σειρά anime, και «Τομ και Τζέρι, η απαγορευμένη πυξίδα» (Tom and Jerry: Forbidden compass, Kίνα/ΗΠΑ, 2025) του Γκανγκ Ζανγκ, που γυρίστηκε με αφορμή τη συμπλήρωση 85 χρόνων από τη δημιουργία του πολυαγαπημένου διδύμου του γάτου Τομ και του ποντικιού Τζέρι.

Επανέκδοση

«Το χειρόγραφο της Σαραγόσα» (Rekopis znaleziony w Saragossie, Πολωνία, 1965) – επανέκδοση. Ο υποτιμημένος πολωνός σκηνοθέτης Βόιτσεκ Χάας διασκεύασε ένα απίστευτης πλοκής μυθιστόρημα του Γιαν Ποτότσκι (έχει κυκλοφορήσει στη χώρα μας) όπου ιππότες και παλάτια, μάγοι και πριγκίπισσες, κάστρα και χάνια συμβάλλουν στη δημιουργία ενός τρελού παραμυθιού με φόντο τους Ναπολεόντειους Πολέμους. Πρόκειται για τον ορισμό του κινηματογραφικού λαβυρίνθου – το «Χειρόγραφο της Σαραγόσα» είναι ένας εθιστικός δαίδαλος στον οποίο η μια ιστορία γεννά την άλλη θυμίζοντας τις γνωστές ρωσικές κούκλες, που ανοίγεις το κεφάλι της μιας και βγαίνει μια μικρότερη και μετά μια άλλη και μια άλλη. Σπάνια κινηματογραφική εμπειρία, που όποιος αγαπά πραγματικά τον κινηματογράφο οφείλει να έχει υπόψη του, ενώ το γεγονός ότι διαρκεί παραπάνω από τρεις ώρες δεν ενοχλεί στο ελάχιστο. Αντιθέτως, όταν τελειώνει θέλεις κι άλλο! Πρωταγωνιστεί ο Ζμπίγκνιου Τσιμπούλσκι, ένας από τους μεγάλους αστέρες του πολωνικού κινηματογράφου της εποχής της ταινίας, η Ινγκα Τσεμπρίνσκα και η Ελιζαμπέτα Τσισέβσκα.