Πόλεμος Αθήνας- Βερολίνου για το Προσφυγικό – Αγκάθι οι δευτερογενείς επιστροφές

Οταν ο Αλεξάντερ Ντόμπριντ υποδεχόταν στις 3 Ιανουαρίου 2019 τον Κυριάκο Μητσοτάκη στο Μοναστήρι του Ζέεον στη Βαυαρία για την ετήσια ημερίδα της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του CSU στην Μπούντεσταγκ, τόνιζε ότι «η Ελλάδα θα γίνει ένας σημαντικός εταίρος για μας». Τότε ο Ντόμπριντ ήταν κοινοβουλευτικός ηγέτης του CSU στην Μπούντεσταγκ και τον ενδιέφερε η ενίσχυση του «αδελφού κόμματος» στις βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα. Σήμερα ο Ντόμπριντ είναι υπουργός Εσωτερικών της Γερμανίας και ο Μητσοτάκης επί έξι χρόνια Πρωθυπουργός της Ελλάδας, με την οποία ο Ντόμπριντ έχει ανοιχτούς λογαριασμούς στο Μεταναστευτικό.

Το ραντεβού

Από τον περασμένο Μάιο που ο Ντόμπριντ ανέλαβε το χαρτοφυλάκιο του υπουργείου Εσωτερικών, βασική του προτεραιότητα είναι η στροφή της Γερμανίας στη διαχείριση του Μεταναστευτικού. Η πρώτη του ενέργεια ήταν η εντατικοποίηση των μεθοριακών ελέγχων με άμεσες επαναπροωθήσεις από τα σύνορα της Γερμανίας με όλες τις γειτονικές της χώρες. Ο Ντόμπριντ θέλει τη Γερμανία «ατμομηχανή» στην αυστηροποίηση της μεταναστευτικής πολιτικής στην Ευρώπη με επιτάχυνση των διαδικασιών ασύλου, κατάργηση διπλών και τριπλών ελέγχων, δραστική αντιμετώπιση των δικτύων διακινητών και των καναλιών χρηματοδότησής τους και βελτίωση της προστασίας των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ. «Αυτό δεν είναι ζήτημα χρημάτων μόνον, αλλά επίσης θέμα αύξησης του προσωπικού και εξοπλισμού με drones για την επιτήρηση των συνόρων», έλεγε ο Ντόμπριντ τον περασμένο Ιούλιο μετά τη συνάντηση με τους ομολόγους του των όμορων χωρών της Γερμανίας στην Τσούκσπιτσε, την κορυφή των βαυαρικών Αλπεων.

Στη συνάντηση της Τσούκσπιτσε και μία ακόμη που ακολούθησε δεν είχαν προσκληθεί υπουργοί από χώρες που δέχονται την πίεση των μεταναστευτικών ροών στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, όπως η Ελλάδα. Στα σχέδια ήταν επίσκεψη του τότε υπουργού Μετανάστευσης, Μάκη Βορίδη, στο Βερολίνο, αλλά ακυρώθηκε λόγω αλλαγής στην ηγεσία του υπουργείου. Ο νέος υπουργός Μετανάστευσης, Θάνος Πλεύρης, έρχεται αύριο Τρίτη 4 Νοεμβρίου στο Βερολίνο για την πρώτη του συνάντηση με τον γερμανό ομόλογό του Αλεξάντερ Ντόμπριντ.

Κοινός παρονομαστής Ντόμπριντ και Πλεύρη είναι η επιδίωξη αυστηρότερης διαμόρφωσης της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής που θα εφαρμοστεί με το νέο Κοινό Ευρωπαϊκό Σύστημα Ασύλου (ΚΕΣΑ/CEAS) από το 2026.

Οι δευτερογενείς ροές

Ωστόσο, η Γερμανία έχει ένα ιδιαίτερο πρόβλημα με την Ελλάδα: τις λεγόμενες δευτερογενείς ροές. Πρόκειται για πρόσφυγες και μετανάστες που πήραν άσυλο στην Ελλάδα, με τα ταξιδιωτικά έγγραφα και το δικαίωμα διακίνησης επί 90 ημέρες σε χώρες του Σένγκεν μετέβησαν στη Γερμανία και υπέβαλαν εκ νέου αίτηση ασύλου. Βάσει της ισχύουσας οδηγίας «Δουβλίνο ΙΙΙ» θα πρέπει να επιστραφούν στην πρώτη χώρα υποδοχής.  Επί χρόνια ήταν αδύνατη η επιστροφή τους στην Ελλάδα, εξαιτίας αποφάσεων γερμανικών δικαστηρίων που έκριναν ότι δεν διασφαλίζεται το ελάχιστο επίπεδο διαβίωσης στην Ελλάδα. Νεότερες αποφάσεις ανώτατων δικαστηρίων της Γερμανίας, Συνταγματικού και Διοικητικού, άνοιξαν από τον περασμένο Απρίλιο τον δρόμο για τις επιστροφές στην Ελλάδα.   Ετσι, το τρέχον έτος και συγκεκριμένα στο διάστημα 1/1/2025 – 30/9/2025 έχουν επιστραφεί στην Ελλάδα 25 άτομα βάσει του κανονισμού «Δουβλίνο ΙΙΙ», είπε στα «ΝΕΑ» εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εσωτερικών.

Ο αριθμός των επιστροφών είναι μεγαλύτερος από την προηγούμενη χρονιά. Στο διάστημα Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2024 η Γερμανία είχε ζητήσει την επιστροφή 13.525 που είχαν άσυλο στην Ελλάδα και είχαν υποβάλει νέα αίτηση στη Γερμανία. Η Ελλάδα εξέτασε περίπου 1.000 περιπτώσεις, δέχτηκε 166 επιστροφές, επέστρεψαν 14.

Συνάντηση με κοινό θέμα

Οι «δευτερογενείς ροές» παραμένουν το αγκάθι του Μεταναστευτικού μεταξύ Αθήνας και Βερολίνου. Ο εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εσωτερικών δεν θέλησε να προκαταλάβει τις συνομιλίες το βράδυ της ερχόμενης Τρίτης μεταξύ των υπουργών Ντόμπριντ και Πλεύρη. Και οι δύο ανήκουν στα «γεράκια» της σκληρής γραμμής στο Μεταναστευτικό, αλλά τα εθνικά συμφέροντά τους αποκλίνουν. Ο Ντόμπριντ θα ήθελε και τώρα «η Ελλάδα να γίνει ένας σημαντικός εταίρος για μας». Πρακτικά, να πάρει πίσω περισσότερους μετανάστες. Αλλά το ίδιο μπορεί να πει και ο Πλεύρης για τη Γερμανία. Να ζητήσει από τον Ντόμπριντ να στείλει λιγότερους στην Ελλάδα.

Ετσι εξηγείται ότι ούτε ο ένας ούτε ο άλλος θέλουν να εμφανιστούν στους δημοσιογράφους μετά την αυριανή συνάντησή τους στο Βερολίνο.