Τουφάν Ερχιουρμάν: Ο νέος ηγέτης των Τουρκοκυπρίων – Χαστούκι στην Αγκυρα από τα Κατεχόμενα

H τουρκοκυπριακή κοινότητα γύρισε σελίδα, βάζοντας μέσα από μία ολική ανατροπή των δημοσκοπήσεων τέλος στην εποχή του Ερσίν Τατάρ. Ο αρχηγός της τουρκοκυπριακής αντιπολίτευσης, πρόεδρος του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος (CTP) της Αριστεράς Τουφάν Ερχιουρμάν κέρδισε τις «Προεδρικές Εκλογές» με ποσοστό – σύμφωνα με τα ανεπίσημα αποτελέσματα – 62,76% αφήνοντας τον Τατάρ σε ένα ταπεινωτικό 35,81%. Κι όλα αυτά την ώρα που μέχρι και πριν από μία εβδομάδα οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι η αναμέτρηση θα εξελισσόταν σε θρίλερ. Καθοριστική, πάντως, ήταν η μεγάλη αποχή γύρω στο 38%.

Ο Ερχιουρμάν στήριξε την προεκλογική εκστρατεία του στην αποδόμηση της λύσης δύο κρατών στην οποία πεισματικά επέμενε ο Ερσίν Τατάρ – και η Αγκυρα – και την οποία εκείνος χαρακτήριζε ανεδαφική και ζημιογόνο. Ωστόσο, αν και το μεγάλο και αδιαμφισβήτητο θετικό είναι πως οι συνομιλίες για το Κυπριακό θα επαναρχίσουν, σημαντικό είναι να δει κανείς εάν ο νέος τουρκοκύπριος ηγέτης θα εξηγήσει κάποιες από τις προεκλογικές θέσεις του, με κυριότερη τη χαλαρή ομοσπονδία. Ο Ερχιουρμάν μιλάει για επανεκκίνηση των συνομιλιών από τη Διάσκεψη του Βερολίνου (2019) και όχι από τις συνομιλίες στο Κραν Μοντανά (2017).

Ο λόγος είναι πως το Βερολίνο δεν δεσμεύει απόλυτα τη διαδικασία σε σχέση με κάποια επιμέρους θέματα, όπως εκείνο των εγγυήσεων, επιτρέποντας στον Ερχιουρμάν να διεκδικήσει την προώθηση της δικής του ατζέντας, όπως το αυστηρό χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης και το ζήτημα μιας συνοπτικής πενταμερούς διάσκεψης. Ανησυχία προκαλεί το γεγονός ότι είχε πει προεκλογικά πως ο ξένος παράγοντας τον είχε διαβεβαιώσει πως εάν οι συνομιλίες αποτύχουν «με υπαιτιότητα των Ελληνοκυπρίων» τότε θα προχωρήσουν σε κινήσεις αναβάθμισης της παράνομης οντότητας στον Βορρά. Κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε προτάσεις τις οποίες η ελληνοκυπριακή πλευρά θα αναγκαστεί να απορρίψει, χωρίς μάλιστα να υπάρξει σοβαρή διαπραγμάτευση για το ζήτημα των εγγυήσεων. Και όχι μόνο.

Παράλληλα, και παρότι η τουρκοκυπριακή Αριστερά είχε πάντα σταθερές θέσεις στο Κυπριακό, δεν μπορεί κανείς να παραβλέψει ότι, εδώ, δεν μιλάμε για καθαρή νίκη του Ερχιουρμάν και του CTP αλλά για μια νίκη με τη βοήθεια και ενός μέρους της Δεξιάς το οποίο συμμεριζόταν την εκτίμηση ότι ο Ερσίν Τατάρ έπρεπε να φύγει, όμως, δεν συμφωνεί με τη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία. Το ότι αμέσως μετά την εκλογή του ο Ερχιουρμάν ευχαρίστησε δυνάμεις από το κόμμα του Τατάρ όπως και τον Σερντάρ Ντενκτάς, τονίζοντας προς τους οπαδούς του ότι δεν θα γιορτάσουν τη νίκη τους απόψε «αλλά την αδελφοσύνη», δείχνει πως δεν θα έχει ιδιαίτερο περιθώριο κινήσεων στην παραδοσιακή γραμμή της Αριστεράς, πόσω μάλλον και με την Αγκυρα να βρίσκεται – δυνητικά – απέναντί του. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συνεχάρη τον νέο τουρκοκύπριο ηγέτη και είπε πως η Τουρκία θα συνεχίσει να υπερασπίζεται τα κυριαρχικά δικαιώματα και τα συμφέροντα του ψευδοκράτους «σε κάθε πλατφόρμα και σε συνεργασία με τους τουρκοκύπριους αδελφούς μας».

Το ξεκαθάρισμα λοιπόν της λύσης που προκρίνει ο Ερχιουρμάν είναι απαραίτητο να φανεί και στην πράξη. Οταν προεκλογικά ο Τατάρ είχε πει πως η ομοσπονδία θα καταστήσει τους Τουρκοκύπριους μειονότητα, ο Ερχιουρμάν είχε απαντήσει ρωτώντας τον εάν ο Ραούφ Ντενκτάς υποστήριζε μια θέση που θα οδηγήσει τους Τουρκοκύπριους σε καθεστώς μειονότητας. Θετική πάντως υπήρξε η αντίδραση του Νίκου Χριστοδουλίδη, ο οποίος συνεχάρη τον Ερχιουρμάν για την εκλογή του, είπε ότι «προσβλέπω σε συνάντηση μαζί του το συντομότερο δυνατόν», αλλά και ευχήθηκε η άτυπη πενταμερής που συγκάλεσε ο γ.γ. του ΟΗΕ να σημάνει την επανέναρξη του διαλόγου στο πλαίσιο των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας και των αρχών της ΕΕ.