Τι φέρνει το τετ α τετ Γεραπετρίτη – Φιντάν

Συνάντηση με τον Χακάν Φιντάν θα έχει σήμερα ο Γιώργος Γεραπετρίτης στο Λουξεμβούργο, στο περιθώριο του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, με φόντο τα όσα διημείφθησαν στη Νέα Υόρκη με την ακύρωση της συνάντησης Μητσοτάκη – Ερντογάν και τις τριβές μεταξύ των δύο υπουργών Εξωτερικών, έπειτα από τις προκλητικές δηλώσεις Φιντάν για Ελλάδα και Κύπρο.

Δύο ήταν οι αιχμές του τούρκου ΥΠΕΞ στις οποίες κλήθηκε να απαντήσει ο έλληνας ΥΠΕΞ, ένα μόλις 24ωρο προτού συναντηθεί μαζί του με διάθεση συνεννόησης επί σειράς θεμάτων. Πρώτον, η αναφορά Φιντάν στο γεγονός πως ο έλληνας Πρωθυπουργός περηφανεύεται στη Βουλή για τη στάση της Αθήνας απέναντι στη συμμετοχή της Τουρκίας στον μηχανισμό SAFE και, δεύτερον, η αναφορά στα 6 ν.μ. και τα 12 ν.μ. στο Αιγαίο («εγώ δεν δέχομαι 12 μίλια, εσείς δεν δέχεστε 6», σημείωσε χαρακτηριστικά) και η αποστροφή του πως «δεν είναι πρόβλημα που δεν μπορεί να λυθεί», με τον ίδιο να προσθέτει πως «έχει ήδη διανυθεί κάποια απόσταση».

Με δεδομένο ότι η συγκεκριμένη επισήμανση έγινε λόγω της προϋπόθεσης για είσοδο της Αγκυρας στον SAFE μόνον έπειτα από άρση του casus belli και τερματισμό του αναθεωρητικού αφηγήματος των «γκρίζων ζωνών», ο Γιώργος Γεραπετρίτης υπενθύμισε με δήλωσή του πως η Ελλάδα ούτε ετεροκαθορίζεται ούτε και πρόκειται να αποστεί από τις αρχές της που βασίζονται στις οικουμενικές αξίες του διεθνούς δικαίου. «Οποιος ενοχλείται οφείλει να το αποδεχθεί, διότι υποδείξεις και μομφές δεν είναι αποδεκτές», επεσήμανε ο έλληνας ΥΠΕΞ, προσθέτοντας ότι «η Ελλάδα επιδιώκει εμπράκτως την ειρήνη και τις σχέσεις καλής γειτονίας, εντούτοις σε θέματα εθνικού συμφέροντος δεν μπορεί να υπάρξει καμία συζήτηση».

Η σημερινή συνάντηση των δύο ΥΠΕΞ (που διεξάγεται σε κλίμα ρητορικής έντασης στα ελληνοτουρκικά και με την επίγνωση από πλευράς Αθήνας της θερμής σχέσης Ερντογάν – Τραμπ) έχει ως πρόσφατη αφορμή τη διερεύνηση δυνατότητας συμμετοχής της Τουρκίας στο φόρουμ των «5Χ5». Το οποίο προανήγγειλε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη Βουλή επιδιώκοντας τη διαβούλευση Ελλάδας, Κύπρου, Τουρκίας, Αιγύπτου, Λιβύης επί κοινών προκλήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο και με απώτατο στόχο την προοπτική σύγκλισης επί της οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών στην περιοχή, όπου έντονο ενδιαφέρον για ενεργειακά πρότζεκτ έχουν, μεταξύ άλλων, και οι ΗΠΑ. Με τον αιγύπτιο πρόεδρο Αλ-Σίσι, άλλωστε, αναμένεται ο Πρωθυπουργός να συναντηθεί μεθαύριο, στο περιθώριο της συνόδου ΕΕ – Αιγύπτου, στις Βρυξέλλες.

Συνέχιση του διαλόγου

Σε κάθε περίπτωση, Αθήνα και Αγκυρα είχαν ούτως ή άλλως λόγο να εργαστούν για μια νέα συνάντηση σε επίπεδο ΥΠΕΞ (εκεί δηλαδή όπου αποσυμπιέζονται οι εντάσεις προτού μετατραπούν σε κρίσεις) καθώς εκκρεμεί τόσο η συνεννόηση για προσδιορισμό χρόνου διεξαγωγής του 6ου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας στην Αγκυρα όσο και η ανταλλαγή απόψεων για άλλα ακανθώδη ζητήματα, όπως είναι το καλώδιο, ο μηχανισμός SAFE και οι προκλητικές, τουρκικές κινήσεις επί του πεδίου σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο. Εν μέσω ευρύτερης γεωπολιτικής συγκυρίας, η ελληνική πλευρά είναι σαφές πως επιδιώκει τη συνέχιση του ελληνοτουρκικού διαλόγου και την αποφυγή νέων εστιών έντασης ξορκίζοντας σε όλους τους τόνους την πιθανότητα έξωθεν παρέμβασης σε εθνικά ζητήματα. Ενδεικτικές ήταν οι πρόσφατες τοποθετήσεις Γεραπετρίτη, ο οποίος ξεκαθάρισε πως δεν χρειαζόμαστε αμερικανική πρωτοβουλία για τα ελληνοτουρκικά (τονίζοντας μάλιστα πως μπορούμε να ρυθμίσουμε μόνοι μας τα του οίκου μας), καθώς και η πρόσφατη αποστροφή του με φόντο τα ελληνοτουρκικά πως «μια κρίση αυτή την περίοδο μπορεί να είναι καταστροφή». Στην ίδια λογική, βεβαίως, εδράζεται και η προαναγγελία της πρωτοβουλίας για το φόρουμ παράκτιων κρατών στην Ανατολική Μεσόγειο.