Κρίση στο ΕΣΥ: Η μεγάλη φυγή των νοσηλευτών στο εξωτερικό

Σε κρίση πρώτης γραμμής αναμένεται να εξελιχθεί τα επόμενα χρόνια η έλλειψη νοσηλευτών στο ΕΣΥ. Το επάγγελμα, που άλλοτε θεωρούνταν σίγουρη επιλογή, σήμερα μοιάζει χωρίς προοπτική. Χρόνο με τον χρόνο μειώνεται το ενδιαφέρον των φοιτητών, ενώ ακόμη και έμπειροι νοσηλευτές με πολυετή υπηρεσία παραιτούνται, αναζητώντας μια πιο ήσυχη και αξιοπρεπώς αμειβόμενη εργασία – εντός ή εκτός Ελλάδας.

Μόνο στα δημόσια νοσοκομεία, οι ελλείψεις εκτιμώνται σε περισσότερες από 15.000. Ενας αριθμός που αποτυπώνει τόσο το δυσανάλογο βάρος που σηκώνουν οι επαγγελματίες υγείας όσο και τις αναγκαστικές «εκπτώσεις» στις υπηρεσίες που λαμβάνουν οι ασθενείς.

Ισως όμως το πιο αποκαλυπτικό στοιχείο για όσα έρχονται είναι η ολοένα μειούμενη ζήτηση των πανεπιστημιακών τμημάτων νοσηλευτικής. Ολο και περισσότεροι νέοι απορρίπτουν το επάγγελμα ως βιώσιμη επιλογή. «Φέτος καλύφθηκε μόλις το 75% των διαθέσιμων θέσεων», σημειώνει μιλώντας στα «ΝΕΑ» ο Δημήτρης Σκουτέλης, πρόεδρος της Ενωσης Νοσηλευτών Ελλάδος (ΕΝΕ).

Ακόμη όμως και όσοι ολοκληρώνουν τις σπουδές τους – εκτιμάται ότι η χώρα «παράγει» περίπου 1.000 νέους πτυχιούχους ετησίως – συχνά κάνουν δεύτερες σκέψεις. «Ορισμένοι απόφοιτοι επιλέγουν να εργαστούν σε άλλον τομέα, ακριβώς επειδή δεν θέλουν να υποστούν την πίεση και τη φθορά που επιφυλάσσει το σύστημα. Αλλοι, ακόμη και ύστερα από 10 ή 15 χρόνια προϋπηρεσίας, παραιτούνται για να εργαστούν ως αναπληρωτές – όχι μόνιμοι – σχολικοί νοσηλευτές», προσθέτει ο ίδιος.

Εξαργυρώνουν έτσι τη μονιμότητα με την εργασιακή ηρεμία· μια καθημερινότητα χωρίς βάρδιες, νυχτερινά και ευθύνες δυσανάλογες των αντοχών τους. Αλλοι, πάλι, αναζητούν επαγγελματική ασφάλεια και προοπτική στο εξωτερικό. Από τα επίσημα στοιχεία προκύπτει ότι ετησίως βγάζουν εισιτήριο, χωρίς επιστροφή, περίπου 250 επιστήμονες του συγκεκριμένου πεδίου.

1.700 ευρώ στην Κύπρο

Μάλιστα, η Κύπρος αποδεικνύεται ότι πλέον αποτελεί την πιο ελκυστική επιλογή, καθώς εκεί ο νεοδιοριζόμενος λαμβάνει μισθό 1.700 ευρώ τον μήνα για εργασία 37½ ωρών την εβδομάδα. Πίσω στη χώρα, οι μηνιαίες απολαβές δεν ξεπερνούν τα 850 ευρώ – ή τα 1.000 με επιπλέον ώρες. Στην Κύπρο, όπου επίσης υπάρχουν μεγάλες ανάγκες σε προσωπικό, κάθε επιπλέον ώρα αμείβεται με 15 ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί σε 5.000 ευρώ μηνιαίως για 10 έξτρα ώρες την εβδομάδα. Στο Βέλγιο, πάλι, σύμφωνα με στοιχεία που παρέθεσε πρόσφατα η ΠΟΕΔΗΝ, ο κατώτατος μισθός ενός νεοδιοριζομένου αγγίζει τα 2.400 ευρώ τον μήνα.

Πάντως, η χώρα μας τροφοδοτεί με νοσηλευτικό προσωπικό πολλές ακόμη χώρες του κόσμου. Αρκεί κανείς να αναλογιστεί ότι μόνο το 2024 επιστήμονες του συγκεκριμένου κλάδου έπιασαν δουλειά σε νοσοκομεία από τις ΗΠΑ και την Αγγλία έως τη Ρουμανία, τη Φινλανδία και τη Νορβηγία.

Την ίδια ώρα, εντός των συνόρων, η αναλογία των νοσηλευτών παραμένει απογοητευτική. Οπως προκύπτει από τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), η χώρα μας βρίσκεται στην τελευταία θέση μεταξύ των χωρών – μελών, με μόλις 4 ανά 1.000 κατοίκους, έναντι μέσης αναλογίας 8 ανά 1.000.

Για να ανατραπεί η άκρως προβληματική αυτή εικόνα, που προκαλεί ένα ντόμινο πιέσεων στα νοσοκομεία, ο Δ. Σκουτέλης επιμένει ότι χρειάζονται κίνητρα, όπως είναι η ένταξη του συνόλου των νοσηλευτών στο καθεστώς των βαρέων και ανθυγιεινών. Και διευκρινίζει πως δεν αναφέρεται μόνο σε οικονομικές απολαβές αλλά και σε ρυθμίσεις που θα διευκόλυναν την καθημερινότητα των νοσηλευτών και θα τους «θωράκιζαν» εντός του συστήματος. «Οπως για παράδειγμα η αναγνώριση του θεσμού του εφημερεύοντος νοσηλευτή αλλά και του κλινικού εκπαιδευτή, που θα είχε ως ρόλο την εκπαίδευση και την ομαλή ένταξη των νέων συναδέλφων στην ούτως ή άλλως δύσκολη ρουτίνα των νοσοκομείων».