Κηδεία Σαββόπουλου: Εξι ηχηρές απουσίες

Το κλισέ στις δημοσιογραφικές καλύψεις μιας σημαντικής κηδείας είναι να γράφεται και να λέγεται πως «ήταν όλοι εκεί». Στον τελευταίο αποχαιρετισμό του Διονύση Σαββόπουλου, όμως, δεν ήταν όλοι στη Μητρόπολη. Οι άδειες καρέκλες των επισήμων με τα ταμπελάκια, που δεν λένε τίποτα για τον εκλιπόντα παρά μόνο γι’ αυτούς που τις άφησαν κενές, έγιναν βασικό θέμα συζήτησης στον δημόσιο διάλογο και πεδίο κριτικής. Ο Σαββόπουλος, ένας τραγουδοποιός που θεωρείται ο τρίτος πυλώνας της σύγχρονης ελληνικής μουσικής μετά τον Μάνο Χατζηδάκι και τον Μίκη Θεοδωράκη, στα τραγούδια του κατέγραψε τη συλλογική ιστορία των τελευταίων εξήντα ετών. Κανένα από τα κόμματα του προοδευτικού χώρου, από αυτά που διαμόρφωσαν την ίδια ιστορία που τραγούδησε ο Σαββόπουλος, δεν εκπροσωπήθηκε επίσημα από τον επικεφαλής του ή κάποιο μέλος της βασικής ηγετικής ομάδας. Κανένας τους δεν έκρινε σκόπιμο να αλλάξει το πρόγραμμά του.

Εκπρόσωποι και στεφάνια

Δεν ήταν λίγα τα στελέχη από το ΠΑΣΟΚ που έδωσαν το «παρών»: ο πρώην πρόεδρος του κόμματος Ευάγγελος Βενιζέλος, ιστορικά στελέχη όπως ο Κώστας Λαλιώτης και ο Τηλέμαχος Χυτήρης, η επικεφαλής του πολιτικού σχεδιασμού Αννα Διαμαντοπούλου, ο δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας, η Μιλένα Αποστολάκη και ο Κώστας Τσουκαλάς ήταν εκεί. Στη θέση του Νίκου Ανδρουλάκη, το ΠΑΣΟΚ εκπροσωπήθηκε από τον γραμματέα της ΚΟΕΣ, Γιάννη Βαρδακαστάνη. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ βρισκόταν στην Μπολόνια, σε προσωπική επίσκεψη, με τον φακό να τον «πιάνει» στον μπασκετικό αγώνα του Παναθηναϊκού με τη Βίρτους Μπολόνια. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκράτης Φάμελλος, βρισκόταν στη Θεσσαλονίκη, για τον εορτασμό της πόλης, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ εκπροσωπήθηκε από τη βουλευτή Β’ Πειραιά, Νίνα Κασιμάτη – παρών ήταν και ο Στέφανος Τζουμάκας. Ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, βρισκόταν στην Κέρκυρα, για ομιλία στα αποκαλυπτήρια του μνημείου για τους εκτελεσθέντες στο Λαζαρέτο. Και τα τρία κόμματα έστειλαν το σχετικό στεφάνι.

Δύο πρώην πρωθυπουργοί της Κεντροαριστεράς απουσίαζαν επίσης: ο Αλέξης Τσίπρας βρισκόταν σε οικογενειακό ταξίδι στη Νάπολι και ο Γιώργος Παπανδρέου βρισκόταν σε εκδήλωση των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών στην Πάτρα. Ο πολιτικός αρχηγός που αναφέρθηκε στον λόγο της απουσίας του, την οποία παρουσίασε ως πολιτική επιλογή, ήταν ο Αλέξης Χαρίτσης. «Την ώρα της κηδείας, επέλεξα να τον αποχαιρετήσω ακούγοντας σε λούπα την αριστουργηματική “Ωδή στον Γεώργιο Καραϊσκάκη”. Το θεώρησα πιο τίμιο από το να σταθώ στη Μητρόπολη δίπλα στον Αδωνη Γεωργιάδη και το μισό υπουργικό συμβούλιο και να ακούω τον Κυριάκο Μητσοτάκη να αποχαιρετά τον “φίλο του τον Νιόνιο”» έγραψε στην κυριακάτικη ανάρτησή του. «Ακούω την κριτική και την καταλαβαίνω. Παραμένω αμφίθυμος. Αλλά σταθερά συγκινημένος». Μοναδική εξαίρεση, ήταν αυτή της προέδρου της Πλεύσης Ελευθερίας, Ζωής Κωνσταντοπούλου.

«Τι φοβηθήκατε;»

Ανάμεσα στα σχόλια που γράφτηκαν για τις απουσίες ήταν και αυτό του αριστερού στιχουργού Οδυσσέα Ιωάννου, που απευθυνόταν στους εκπροσώπους της θεσμικής Αριστεράς: «Τι φοβηθήκατε; Μήπως η παρουσία σας νομιμοποιήσει κάποια ιδεολογία ή μία κυβερνητική φιέστα; Δεν λείψατε χθες από την κηδεία του Σαββόπουλου. Λείψατε από τις ζωές σας. Από τις ζωές μας. Πάλι. Ξανά. Κρίμα. Μας τελειώνουν οι λέξεις. Μας τελειώνουν τα όνειρα. Ερχεται σκοτάδι από παντού. Μη γίνεστε μέρος του». Ο Γιάννης Μεϊμάρογλου, μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ, αναρωτήθηκε: «Να είχαν άλλες προτεραιότητες στο πυκνό πολιτικό πρόγραμμά τους; Να είχαν κάποιες ανυπέρβλητες “ανειλημμένες” υποχρεώσεις; (…) Υπάρχει και χειρότερη εκδοχή. Να μη θέλησαν».