Η αλλαγή της ώρας δείχνει πολλά – Μέχρι πότε θα γυρίζουμε τα ρολόγια μία ώρα πίσω;

Το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Οκτωβρίου φέρνει ξανά τη γνωστή μετακίνηση των δεικτών: στις 03.00 τα ξημερώματα της Κυριακής, τα ρολόγια γύρισαν μία ώρα πίσω και ξαναέδειξαν 02.00. Ξεκίνησε έτσι το χειμερινό ωράριο, που θα διαρκέσει έως τον Μάρτιο του 2026. Αυτό μπορεί να είναι το τελευταίο «πήγαινε-έλα» της ώρας, καθώς επανέρχεται η συζήτηση για κατάργηση του μέτρου.

Η επιχειρηματολογία για αλλαγή είναι γνωστή. Τα ενεργειακά οφέλη μειώνονται συνεχώς, ενώ μελέτες συνδέουν την αλλαγή με επιπτώσεις στον ύπνο και την υγεία. Παράλληλα, οι συνήθειες εργασίας και φωτισμού έχουν αλλάξει ριζικά σε σχέση με τον 20ό αιώνα, όταν θεσπίστηκε το μέτρο.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση ωστόσο εξακολουθεί να εφαρμόζει ένα κοινό πλαίσιο:

• όλα τα κράτη-μέλη αλλάζουν ώρα την ίδια ημέρα και ώρα

• η μετάβαση σε θερινή ώρα γίνεται τον Μάρτιο

• η επιστροφή σε χειμερινή ώρα γίνεται τον Οκτώβριο

Γαλλία, Ιταλία, Ελλάδα, Πορτογαλία, Ολλανδία, Αυστρία, Σκανδιναβικές χώρες, Πολωνία, Τσεχία, Μάλτα και οι υπόλοιπες 27 χώρες της ΕΕ έκαναν την ίδια ακριβώς αλλαγή τα ξημερώματα της Κυριακής. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε προτείνει το 2018 την κατάργηση της διπλής αλλαγής, όμως οι διαφωνίες για το ποιος μόνιμος χρόνος θα υιοθετηθεί (θερινός ή χειμερινός) μπλόκαραν την απόφαση. Κανείς δεν θέλει ένα μωσαϊκό από διαφορετικές ζώνες ώρας μέσα στην Ένωση.

Εκτός ΕΕ υπάρχουν διαφορετικές πρακτικές. Η Τουρκία, η Ρωσία και η Λευκορωσία έχουν σταθερή ώρα όλο τον χρόνο. Στον Καναδά και τις ΗΠΑ η αλλαγή γίνεται επίσης δύο φορές ετησίως, αλλά σε διαφορετικές ημερομηνίες και όχι σε όλη την επικράτεια.

Το ζητούμενο τώρα είναι η επανεκκίνηση της συζήτησης. Η πίεση από κράτη-μέλη μεγαλώνει και η ανάγκη για ενιαία απόφαση παραμένει κρίσιμη. Μέχρι τότε, τα ρολόγια θα συνεχίσουν να γυρίζουν πίσω τον Οκτώβριο και να τρέχουν μπροστά τον Μάρτιο, με τους Ευρωπαίους να κερδίζουν μία ώρα ύπνου αλλά να χάνουν λίγη από τη συνοχή των βιολογικών τους ρυθμών.

Το θέμα δεν είναι πια μόνο τι ώρα δείχνει το ρολόι. Είναι τι ώρα δείχνει η Ευρώπη ως προς την ικανότητά της να αποφασίζει ενιαία.