- Advertisement -
Ιστορική εξέλιξη για τη δημιουργία μιας κουλτούρας συναίνεσης συντελείται σήμερα στη Γαλλία, καθώς το κοινοβούλιο αναμένεται να επικυρώσει σημαντική τροποποίηση του ποινικού κώδικα, ενσωματώνοντας για πρώτη φορά την έννοια της συναίνεσης στον ορισμό του βιασμού. Η κίνηση αυτή έρχεται λίγους μήνες μετά τη δίκη του Μαζάν, που συγκλόνισε τη χώρα.
Η υπόθεση ανέδειξε τη Ζιζέλ Πελικό, θύμα επί μια δεκαετία επαναλαμβανόμενων και οργανωμένων βιασμών από τον σύζυγό της και δεκάδες άλλους άνδρες, σε σύμβολο του αγώνα κατά της σεξουαλικής βίας. Κατά τη διάρκεια της δίκης, η έννοια της συναίνεσης βρέθηκε στο επίκεντρο της συζήτησης.
Με την υπερψήφιση του νομοσχεδίου, η Γαλλία θα ενταχθεί στις χώρες που έχουν ήδη προχωρήσει σε ανάλογες μεταρρυθμίσεις, όπως η Σουηδία, η Ισπανία και η Νορβηγία. Το ποινικό δίκαιο θα αποσαφηνιστεί, ενσωματώνοντας ρητά την έννοια της συναίνεσης, η οποία μέχρι σήμερα παρέμενε κυρίως στη σφαίρα της νομολογίας.
Σύμφωνα με τη νέα διατύπωση, «σεξουαλική επίθεση συνιστά κάθε σεξουαλική πράξη για την οποία δεν υπάρχει συναίνεση». Το κείμενο προτάθηκε από τις βουλεύτριες Μαρί-Σαρλότ Γκαρέν και Βερονίκ Ριοτόν και αναμένεται να εγκριθεί και από τη Γερουσία, μετά τη στήριξη που έλαβε στην Εθνοσυνέλευση.
Η εισηγήτρια του νομοσχεδίου στη Γερουσία, Ελζά Σαλκ, τόνισε ότι πρόκειται για «την ολοκλήρωση ενός μακρού νομοπαρασκευαστικού έργου» που κατέληξε σε «ένα ξεκάθαρο και ευανάγνωστο κείμενο για την έννοια της συναίνεσης».
«Από την κουλτούρα του βιασμού στην κουλτούρα της συναίνεσης»
Η Βερονίκ Ριοτόν υπογράμμισε ότι το νέο νομοθέτημα «στέλνει ένα μήνυμα στην κοινωνία μας» και σηματοδοτεί τη μετάβαση «από την κουλτούρα του βιασμού στην κουλτούρα της συναίνεσης». Από την πλευρά της, η Γκαρέν σημείωσε ότι «όταν δεν είναι όχι, δεν σημαίνει ότι είναι ναι» και ότι «όταν είναι ναι, πρέπει να είναι ένα πραγματικό ναι».
Οι δύο νομοθέτριες εργάστηκαν για περισσότερο από έναν χρόνο προκειμένου να προωθήσουν την τροποποίηση, παρά τις αρχικές αντιδράσεις, ακόμη και από ορισμένες φεμινιστικές οργανώσεις. Οι αντιρρήσεις επικεντρώνονταν στον φόβο ότι θα αντιστραφεί το βάρος της απόδειξης ή ότι η νομοθεσία θα οδηγήσει σε «συμβασιοποίηση» των σεξουαλικών σχέσεων.
Πλέον, η συναίνεση θα ορίζεται σαφώς ως «ελεύθερη και σαφής, εξειδικευμένη, προαπαιτούμενη και ανακλητή». Θα αξιολογείται βάσει των συνθηκών και «δεν συνάγεται από τη σιωπή ή την απουσία αντίδρασης του θύματος». Το νομοσχέδιο διευκρινίζει επίσης ότι «δεν υπάρχει συναίνεση αν η πράξη σεξουαλικού χαρακτήρα διαπράχθηκε με βία, εξαναγκασμό, απειλή ή αιφνιδιασμό», επαναλαμβάνοντας ήδη υπάρχουσες νομικές αρχές.
Η κυβέρνηση της Γαλλίας έχει εκφράσει την πλήρη υποστήριξή της στο νομοσχέδιο, το οποίο χαρακτηρίζεται ως καθοριστικό βήμα για την προστασία των θυμάτων και την ενίσχυση της δικαιοσύνης.
Αντιδράσεις και προοπτικές
Η μόνη πολιτική δύναμη που αντιτίθεται στο νομοσχέδιο είναι ο ακροδεξιός Εθνικός Συναγερμός, ο οποίος έκανε λόγο για «άνευ προηγουμένου ηθική και νομική παρέκβαση». Η βουλεύτρια του κόμματος, Σοφί Μπλαν, υποστήριξε ότι οι δικηγόροι «θα πρέπει πλέον να ανατέμνουν όχι τη βιαιότητα του ενόχου, αλλά τις κινήσεις, τις λέξεις και τη σιωπή του προσώπου που δηλώνει θύμα».
Από την άλλη πλευρά, η Εθνική Ομοσπονδία Ενημερωτικών Κέντρων για τα Δικαιώματα των Γυναικών και των Οικογενειών ζητά η μεταρρύθμιση αυτή να συνοδευτεί από «πραγματική εκπαίδευση στη συναισθηματική, διαπροσωπική και σεξουαλική ζωή», καθώς και από κατάλληλη επιμόρφωση δικαστικών, αστυνομικών και χωροφυλάκων, ώστε η αλλαγή να εφαρμοστεί ουσιαστικά στην πράξη.
Comments are closed.