- Advertisement -
Το σμήνος των σχεδόν 20 drones που διέσχισε τα πολωνικά σύνορα αυτή την εβδομάδα προκάλεσε βαθιά ανησυχία στα μέλη του ΝΑΤΟ. Σύμφωνα με ανάλυση που παρουσιάζει το Reuters, εξίσου ανησυχητική, σύμφωνα με Ευρωπαίους διπλωμάτες, είναι η μέχρι στιγμής άρνηση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να καταστήσει δημοσίως υπεύθυνη τη Μόσχα για το περιστατικό της Τετάρτης, σε συνδυασμό με την απουσία συμμετοχής των ΗΠΑ στην απόκρουσή του.
Πολλά μέλη της συμμαχίας αμφισβητούν ήδη τη δέσμευση του Τραμπ για την υπεράσπισή τους σε περίπτωση πραγματικής ρωσικής επίθεσης.
Η σιωπηλή αντίδραση του Τραμπ θεωρήθηκε ευρέως ως ένα ακόμη παράδειγμα της πολιτικής «America First» (Πρώτα η Αμερική), με την οποία πιέζει τους ευρωπαίους συμμάχους να αναλάβουν μεγαλύτερη ευθύνη για την ασφάλειά τους και να επωμιστούν το κόστος της βοήθειας προς την Ουκρανία για την άμυνά της έναντι της Ρωσίας.
Ωστόσο, ορισμένοι αναλυτές ανέφεραν ότι ο Τραμπ ενδέχεται επίσης να είναι επιφυλακτικός ως προς την πρόκληση του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος, κατά την άποψή τους, μπορεί να δοκιμάζει τόσο τις στρατιωτικές δυνατότητες του ΝΑΤΟ όσο και την αποφασιστικότητα των ΗΠΑ, περισσότερο από τρεισήμισι χρόνια μετά την εισβολή
«Αυτό το επεισόδιο υπογραμμίζει ότι ο Τραμπ, σε αντίθεση με όλους τους προέδρους από τον Ρούσβελτ και μετά, δεν θεωρεί ότι η ασφάλεια της Ευρώπης είναι θεμελιώδης για την ασφάλεια των ΗΠΑ», δήλωσε ο Ίβο Ντάαλντερ, πρέσβης των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ από το 2009 έως το 2013, ο οποίος είναι τώρα ανώτερος ερευνητής στο Belfer Center του Χάρβαρντ.
Ο Λευκός Οίκος δεν απάντησε άμεσα σε ερωτήσεις σχετικά με την αντίδραση του Τραμπ.
Ωστόσο, ένας αξιωματούχος του Λευκού Οίκου δήλωσε υπό τον όρο της ανωνυμίας ότι ο πρόεδρος «θέλει αυτός ο πόλεμος, που προκλήθηκε από την ανικανότητα του Τζο Μπάιντεν, να τελειώσει το συντομότερο δυνατό» και ότι εναπόκειται στη Ρωσία και την Ουκρανία να σταματήσουν τη σύγκρουση και στην Ευρώπη να «κάνει το καθήκον της ασκώντας οικονομική πίεση στις χώρες που χρηματοδοτούν τον πόλεμο».
Η Πολωνία, με την υποστήριξη αεροσκαφών από άλλα μέλη του ΝΑΤΟ, κατέρριψε τουλάχιστον 19 drones που είχαν εισέλθει στον εναέριο χώρο της την Τετάρτη. Είναι η πρώτη φορά που ένα μέλος της δυτικής στρατιωτικής συμμαχίας είναι γνωστό ότι πυροβόλησε κατά τη διάρκεια του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Η Ρωσία δήλωσε ότι οι δυνάμεις της επιτίθονταν στην Ουκρανία εκείνη τη στιγμή και ότι δεν είχε την πρόθεση να χτυπήσει στόχους στην Πολωνία.
Σε οποιαδήποτε άλλη εποχή από την αρχή του Ψυχρού Πολέμου, ένα τέτοιο περιστατικό πιθανότατα θα είχε προκαλέσει συναγερμό στην Ουάσινγκτον, προκαλώντας μια άμεση αντίδραση, σύμφωνα με διπλωμάτες και αναλυτές.
Ωστόσο, ο Τραμπ, ο οποίος έχει ιστορικό αμφισβήτησης της συμμαχίας του ΝΑΤΟ που η Ουάσιγκτον ηγείται από την ίδρυσή της μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, απάντησε με αυτό που ορισμένοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι χαρακτήρισαν ιδιωτικά ως δημόσια αδιαφορία.
«Τι συμβαίνει με τη Ρωσία που παραβιάζει τον εναέριο χώρο της Πολωνίας με drones; Ξεκινάμε!», έγραψε ο Τραμπ αινιγματικά στην πλατφόρμα Truth Social.
Μια μέρα αργότερα, πιεζόμενος από δημοσιογράφους σχετικά με την εισβολή των ρωσικών drones, ο Τραμπ είπε: «Μπορεί να ήταν λάθος».
Ωστόσο, ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ, σε μια σπάνια αντίφαση με τον πρόεδρο των ΗΠΑ από έναν από τους στενότερους ευρωπαίους συμμάχους της Ουάσιγκτον, απέρριψε κατηγορηματικά την Παρασκευή την ιδέα ότι τα drones θα μπορούσαν να έχουν εισέλθει στην Πολωνία κατά λάθος.
We would also wish that the drone attack on Poland was a mistake. But it wasn’t. And we know it.
— Donald Tusk (@donaldtusk) September 12, 2025
Αργότερα την Παρασκευή, οι ΗΠΑ ένωσαν τις φωνές τους με τους δυτικούς συμμάχους σε μια κοινή δήλωση για να εκφράσουν την ανησυχία τους για την εισβολή και να κατηγορήσουν τη Μόσχα για παραβίαση του διεθνούς δικαίου και του ιδρυτικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.
Ωστόσο, ο Τραμπ, ο οποίος έχει ιστορικό αμφισβήτησης της συμμαχίας του ΝΑΤΟ που η Ουάσιγκτον ηγείται από την ίδρυσή της μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, απάντησε με αυτό που ορισμένοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι χαρακτήρισαν ιδιωτικά ως δημόσια αδιαφορία.
«Τι συμβαίνει με τη Ρωσία που παραβιάζει τον εναέριο χώρο της Πολωνίας με drones; Ξεκινάμε!», έγραψε ο Τραμπ αινιγματικά στην πλατφόρμα Truth Social.
Μια μέρα αργότερα, πιεζόμενος από δημοσιογράφους σχετικά με την εισβολή των ρωσικών drones, ο Τραμπ είπε: «Μπορεί να ήταν λάθος».
Ωστόσο, ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ, σε μια σπάνια αντίφαση με τον πρόεδρο των ΗΠΑ από έναν από τους στενότερους ευρωπαίους συμμάχους της Ουάσιγκτον, απέρριψε κατηγορηματικά την Παρασκευή την ιδέα ότι τα drones θα μπορούσαν να έχουν εισέλθει στην Πολωνία κατά λάθος.
Αργότερα την Παρασκευή, οι ΗΠΑ ένωσαν τις φωνές τους με τους δυτικούς συμμάχους σε μια κοινή δήλωση για να εκφράσουν την ανησυχία τους για την εισβολή και να κατηγορήσουν τη Μόσχα για παραβίαση του διεθνούς δικαίου και του ιδρυτικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.
Χαμηλή ανταπόκριση
Η αρχική αντίδραση του Τραμπ στα ρωσικά drones έρχεται σε αντίθεση με τις προηγούμενες αντιδράσεις των ΗΠΑ σε απειλές κατά της συμμαχίας.
Όταν οι αρχικές αναφορές έδειχναν ότι ένας ρωσικός πύραυλος είχε χτυπήσει ένα πολωνικό χωριό τον Νοέμβριο του 2022, ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν συγκάλεσε γρήγορα μια έκτακτη συνάντηση των ηγετών του κόσμου, καθώς ο ίδιος και οι σύμβουλοί του πέρασαν σε κατάσταση διαχείρισης κρίσης.
Ο Μπάιντεν προειδοποίησε να μην βιαστούν να βγάλουν συμπεράσματα, και αργότερα διαπιστώθηκε ότι επρόκειτο για έναν ουκρανικό πύραυλο αεράμυνας που είχε αστοχήσει κατά τη διάρκεια μιας ρωσικής επίθεσης.
Η γλώσσα του Τραμπ αυτή την εβδομάδα ήταν επίσης πιο ήπια από την καταδίκη αρκετών ευρωπαίων ηγετών και ακόμη και του πρέσβη του στο ΝΑΤΟ, Μάθιου Γουίτακερ, ο οποίος σε μια ανάρτηση στο X δεσμεύτηκε να υπερασπιστεί «κάθε σπιθαμή του εδάφους του ΝΑΤΟ».
Ο Τραμπ μίλησε αργά την Τετάρτη με τον Πολωνό πρόεδρο, ο οποίος δήλωσε ότι ο Αμερικανός ηγέτης επιβεβαίωσε την αλληλεγγύη του προς τη Βαρσοβία. Ωστόσο, η ανάρτηση του Ναβρότσκι στο X δεν ανέφερε καμία προσφορά νέων όπλων ή εξοπλισμού. Ο Λευκός Οίκος δεν έδωσε καμία ενημέρωση σχετικά με το τηλεφώνημα.
Την Παρασκευή στις Βρυξέλλες, ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε, ανακοινώνοντας σχέδια για την ενίσχυση της άμυνας της ανατολικής πτέρυγας της συμμαχίας, δήλωσε ότι ο Τραμπ είχε καταστήσει «απολύτως σαφές ότι όλοι είμαστε ενωμένοι σε αυτό» και ότι ήταν ικανοποιημένος με την αντίδραση των ΗΠΑ.
Παρά ταύτα, η άποψη στην Ευρώπη για τον τρόπο με τον οποίο ο Τραμπ χειρίστηκε το περιστατικό κυμαίνεται από απογοήτευση έως σύγχυση και ανησυχία, σύμφωνα με πολλές διπλωματικές πηγές που μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας.
Ένας ανώτερος Γερμανός αξιωματούχος δήλωσε ότι οι ΗΠΑ είχαν συμμετάσχει σε συζητήσεις με τους συμμάχους του ΝΑΤΟ σχετικά με τα drones, αλλά φαινόταν να «διστάζουν». «Με την παρούσα αμερικανική κυβέρνηση, δεν μπορούμε να βασιστούμε σε τίποτα. Αλλά πρέπει να προσποιούμαστε ότι μπορούμε», δήλωσε ο αξιωματούχος.
Ένας διπλωμάτης της Ανατολικής Ευρώπης δήλωσε: «Κανείς στο ΝΑΤΟ δεν έχει καθησυχαστεί ιδιαίτερα από τις ΗΠΑ μέχρι στιγμής. Η σιωπή της Ουάσιγκτον είναι σχεδόν εκκωφαντική».
Ένας Ιταλός αξιωματούχος, της χώρας του οποίου τα αεροσκάφη επιτήρησης AWACS βοήθησαν στην ανίχνευση των drones πάνω από την Πολωνία, δήλωσε ότι τα μέλη της συμμαχίας είχαν ως επί το πλείστον αρνητική εντύπωση από την αντίδραση των ΗΠΑ μέχρι στιγμής, αλλά απέφευγαν την ανοιχτή κριτική.
Μήνυμα αφύπνισης για την Ευρώπη
Ταυτόχρονα, ορισμένοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και αναλυτές χαρακτήρισαν την εισβολή των drones, την οποία πολλοί είδαν ως μια προσπάθεια της Ρωσίας να διερευνήσει τις άμυνες του ΝΑΤΟ, ως ένα σημαντικό μήνυμα αφύπνισης για την ήπειρο.
«Η επίθεση με drones έδειξε ότι δεν είμαστε έτοιμοι για την άμυνα ενάντια στα drones», δήλωσε ο ανώτερος Γερμανός αξιωματούχος στο Reuters. «Πρέπει να αναπτύξουμε τις δυνατότητές μας το συντομότερο δυνατόν».
Ο Άντερς Φογκ Ράσμουσεν, γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ από το 2009 έως το 2014, αναγνώρισε ότι η Ευρώπη είναι ανήσυχη, αλλά είπε ότι υπάρχει η αναγνώριση ότι τώρα είναι η στιγμή για την Ευρώπη να αναλάβει δράση.
«Αυτό σημαίνει την ανάπτυξη πραγματικών πόρων, την άμεση επένδυση στην αμυντική βιομηχανία της Ουκρανίας και την παροχή συγκεκριμένων εγγυήσεων ασφάλειας και μιας δύναμης διαβεβαίωσης εντός της Ουκρανίας», είπε. Ωστόσο, «οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να παραμείνουν εμπλεκόμενες».
Άλλα ζητήματα απασχόλησαν την προσοχή του Τραμπ αυτή την εβδομάδα.
Την ίδια μέρα με την εισβολή των drone στην Πολωνία, ο ίδιος και μεγάλο μέρος του προσωπικού του έμειναν έκπληκτοι από την είδηση της δολοφονίας ενός κορυφαίου συντηρητικού ακτιβιστή και συμμάχου του, του Τσάρλι Κερκ. Ο Τραμπ έστειλε ένα βιντεομήνυμα από το Οβάλ Γραφείο εκείνο το βράδυ.
Η Ρωσία ήταν σαφώς ξανά στην ατζέντα του Τραμπ την Παρασκευή, καθώς δήλωσε στο Fox News ότι η υπομονή του με τον Πούτιν «εξαντλείται γρήγορα» – αν και δεν προχώρησε στο να απειλήσει με νέες κυρώσεις για τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Ο Τραμπ έχει επανειλημμένα θέσει προθεσμίες στη Μόσχα για να συμφωνήσει σε εκεχειρία με την Ουκρανία και έχει μιλήσσει για νέες κυρώσεις, μόνο και μόνο για να κάνει πίσω. Υποδέχτηκε θερμά τον Πούτιν σε αυτό που ο Λευκός Οίκος χαρακτήρισε ως ειρηνευτική σύνοδο κορυφής στην Αλάσκα στα μέσα Αυγούστου, αλλά δεν κατάφερε να εξασφαλίσει σημαντικές παραχωρήσεις.
Αμερικανικά πολεμικά αεροσκάφη δεν συμμετείχαν στην κατάρριψη των drones που παραβίασαν τον πολωνικό εναέριο χώρο, σύμφωνα με Αμερικανούς αξιωματούχους. Η απουσία τους προκάλεσε ανησυχία σε ορισμένους Ευρωπαίους διπλωμάτες, αλλά οι Αμερικανοί αξιωματούχοι εξήγησαν ότι αυτό οφειλόταν στο γεγονός ότι ο ολλανδικός στρατός ήταν υπεύθυνος για τον πολωνικό εναέριο χώρο εκείνη την περίοδο, στο πλαίσιο της αποστολής αεροπορικής αστυνόμευσης του ΝΑΤΟ.
Η προφανής απόφαση του Τραμπ να αφήσει τους Ευρωπαίους να αναλάβουν την ηγεσία στην τρέχουσα αντίδραση αντανακλά την πρόσφατη προσέγγισή του σχετικά με τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Έχει ασκήσει πίεση στις ευρωπαϊκές χώρες να κάνουν περισσότερα πριν οι ΗΠΑ σφίξουν περαιτέρω τον οικονομικό κλοιό γύρω από τη Μόσχα.
Ενώ το ΝΑΤΟ δηλώνει ότι εξακολουθεί να αξιολογεί τις προθέσεις πίσω από το περιστατικό με το drone, η δέσμευση του Τραμπ για την ευρωπαϊκή ασφάλεια θα μπορούσε να τεθεί σε περαιτέρω δοκιμασία αν ο Πούτιν δεν λάβει υπόψη τις προειδοποιήσεις της συμμαχίας.
Η Πολωνία ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι ενεργοποίησε το άρθρο 4 της συνθήκης του ΝΑΤΟ, σύμφωνα με το οποίο τα μέλη της συμμαχίας μπορούν να ζητήσουν διαβουλεύσεις με τους συμμάχους τους όταν απειλείται η εδαφική ακεραιότητα ή η ασφάλεια ενός μέλους.
Comments are closed.