Το σχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών (ΥΠΕΘΟ) για τη χαρτογράφηση του ιδιωτικού χρέους και την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας των πολιτών παρουσίασε στο πλαίσιο του συνεδρίου Prodexpo για την αγορά ακινήτων η γενική γραμματέας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, Θεώνη Αλαμπάση. Μέσα στο 2026 αναμένεται να τεθούν σε λειτουργία τρεις σημαντικές βάσεις δεδομένων: το Μητρώο Πιστοληπτικής Αξιολόγησης (ΜΠΑ), το Κεντρικό Μητρώο Πιστώσεων (ΚΜΠ) και το Μητρώο Παρακολούθησης Ιδιωτικού Χρέους (ΜΠΙΧ).
Μητρώο Πιστοληπτικης Αξιολόγησης (ΜΠΑ): Το ΜΠΑ θα συγκεντρώνει όλα τα στοιχεία οφειλών φυσικών προσώπων προς το Δημόσιο. Αφού έχουν χαρτογραφηθεί όλες οι οφειλές προς το Δημόσιο και τους διάφορους φορείς του (δήμοι, Περιφέρειες, δημόσιες υπηρεσίες, Εφορία κ.λπ.), αυτές θα συγκεντρωθούν στο Μητρώο, που θα μπορεί να εκδίδει πιστοποιητικά κατόπιν αιτήματος του πολίτη-οφειλέτη. Το Μητρώο θα δίνει στον οφειλέτη σκορ πιστοληπτικής ικανότητας, στο οποίο θα έχουν αρνητική επίπτωση οι καθυστερήσεις και οι αθετήσεις πληρωμών, ενώ οι έγκαιρες πληρωμές θα έχουν θετική επίδραση. Το ΜΠΑ θα έχει την τεχνική υποδομή ώστε σε δεύτερο χρόνο να ενταχθούν σε αυτό και οφειλές εκτός Δημοσίου. Συγκεκριμένα, το Μητρώο θα μπορεί να συμπεριλάβει οφειλές από ενοίκια, αλλά και από λογαριασμούς παρόχων ενέργειας, τηλεπικοινωνιών, ασφαλιστικές εταιρείες κ.λπ. Ωστόσο, αν και εφόσον προχωρήσει η επέκτασή του, αυτή θα πρέπει να νομοθετηθεί, προβλέποντας κυρίως τον τρόπο συλλογής των δεδομένων. Τη λειτουργία του ΜΠΑ θα αναλάβει η Ανεξάρτητη Αρχή Πιστοληπτικής Αξιολόγησης, που δεν έχει ακόμη συσταθεί, ενώ ο προϋπολογισμός του έργου είναι 2,9 εκατ. ευρώ. Το έργο θα πρέπει να δημιουργηθεί εντός του 2026, αφού έχει ενταχθεί στο ΤΑΑ.
Κεντρικό Μητρώο Πιστώσεων (ΚΜΠ): Η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) θα είναι υπεύθυνη για τη λειτουργία του ΚΜΠ, που θα συγκεντρώνει όλες τις οφειλές προς τους βασικούς χρηματοπιστωτικούς φορείς: τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης οφειλών (servicers). Στόχος είναι η συγκέντρωση όλων των οφειλών, με στόχο να διαχωρίζεται ο «καλοπληρωτής» από τον «κακοπληρωτή» και να μπορέσει να ξαναγίνει «bankable» (να μπορεί να λάβει τραπεζικό δανεισμό) μέρος του καταναλωτικού κοινού που παραμένει αποκλεισμένο από τις τράπεζες.
Ολα τα φυσικά πρόσωπα θα μπορούν να ζητήσουν την έκδοση του πιστοποιητικού τους από το ΚΜΠ. Η δημιουργία του ΚΜΠ έχει εκτιμώμενο κόστος 1,4 εκατ. ευρώ και πραγματοποιείται με πόρους του ΤΑΑ.
Μητρώο Παρακολούθησης Ιδιωτικού Χρέους (ΜΠΙΧ): Το ΜΠΙΧ θα αποτελέσει ένα διαλειτουργικό μητρώο-ομπρέλα για τα δύο προαναφερθέντα, με στόχο να διαμορφώνει το πλήρες προφίλ κάθε οφειλέτη.
Η μεγάλη διαφορά είναι ότι το ΜΠΙΧ θα συγκεντρώνει τα στοιχεία σε ανώνυμη μορφή και στόχος του είναι η αξιοποίηση των δεδομένων για τη χάραξη πολιτικής για την περαιτέρω προστασία της ελληνικής οικονομίας.
Στόχος του ΜΠΙΧ θα είναι η παρακολούθηση των οφειλών φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων, ώστε το Δημόσιο να είναι σε θέση να αναγνωρίζει εγκαίρως αν κάποιος τομέας της οικονομίας αντιμετωπίζει πρόβλημα αλλά και να λαμβάνει συγκεκριμένα μέτρα.
Η σύσταση του ΜΠΙΧ έχει επίσης ενταχθεί στο ΤΑΑ, με προϋπολογισμό 1,1 εκατ. ευρώ.
Τα τρία παραπάνω μητρώα, που θα τεθούν σε λειτουργία μέσα στην επόμενη χρονιά, εκτιμάται ότι θα συμβάλλουν σημαντικά στη μείωση του ληξιπρόθεσμου ιδιωτικού χρέους, που σήμερα υπολογίζεται σε περίπου 230 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 85 δισ. ευρώ περίπου αντιστοιχούν σε τράπεζες και servicers. Παράλληλα, δεδηλωμένος στόχος του ΥΠΕΘΟ είναι ο περιορισμός της δημιουργίας νέου ιδιωτικού χρέους, αλλά και το ξεκαθάρισμα της εικόνας των οφειλετών ώστε να μπορέσουν οι τράπεζες να δώσουν νέα δάνεια, στα οποία θα μπορεί να βασιστεί η ανάπτυξη της οικονομίας.