Η ιδιόγραφη διαθήκη, που θα ενισχυθεί με αυστηρότερες δικλίδες ασφαλείας στη νέα εποχή του κληρονομικού δικαίου, παραμένει ο πιο απλός, γρήγορος και οικονομικός τρόπος για να καθορίσει κάποιος τη διάθεση της περιουσίας του. Οι αλλαγές αυτές εντάσσονται στις νομοθετικές μεταρρυθμίσεις που έχει ήδη δρομολογήσει το υπουργείο Δικαιοσύνης.
Σε σύγκριση με τους άλλους δύο τύπους διαθηκών, τη δημόσια και τη μυστική, η ιδιόγραφη διαθήκη παρουσιάζει σημαντικά πλεονεκτήματα. Συντάσσεται εξ ολοκλήρου από το χέρι του διαθέτη, φέρει ημερομηνία και υπογραφή του, ενώ μπορεί να φυλάσσεται όπου εκείνος επιλέξει, είτε στο σπίτι του είτε σε συμβολαιογράφο της εμπιστοσύνης του.
Τι γίνεται όμως εάν δεν υπάρξει καταχώριση ηλεκτρονικά; Σύμφωνα με τα νέα δεδομένα, δεν ακυρώνεται η ιδιόγραφη διαθήκη, αλλά αποδυναμώνεται η ασφάλεια, η διαφάνεια και η ταχύτητα εκτέλεσής της.
Η ηλεκτρονική καταχώρηση λειτουργεί ως ασπίδα προστασίας τόσο για τον διαθέτη όσο και για τους κληρονόμους.
Αναλυτικά, αν η ιδιοχειρής (ιδιόγραφη) διαθήκη δεν καταχωρηθεί ηλεκτρονικά στο μητρώο διαθηκών (diathikes.gr):
Η διαθήκη παραμένει νόμιμη αλλά με περιορισμούς
-
Η χειρόγραφη διαθήκη δεν χάνει το κύρος της μόνο και μόνο επειδή δεν έχει καταχωρηθεί ηλεκτρονικά.
-
Είναι έγκυρη αν τηρεί όλους τους νόμιμους κανόνες: ολόκληρη χειρόγραφη, με ημερομηνία, υπογραφή και σαφή αναφορά σε κληρονόμους και αντικείμενα.
Πρακτικές δυσκολίες χωρίς ηλεκτρονική καταχώριση
-
Οι κληρονόμοι δεν μπορούν να ελέγξουν πανελλαδικά αν υπάρχει κατατεθειμένη διαθήκη χωρίς επίσκεψη σε κάθε συμβολαιογράφο ή δικαστήριο.
-
Η έκδοση πιστοποιητικού ή η επιβεβαίωση ύπαρξης διαθήκης μπορεί να καθυστερήσει μήνες ή ακόμα και χρόνια.
-
Υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος δικαστικών διαφορών, ειδικά αν κάποιος ισχυριστεί ότι δεν υπήρχε ή ήταν άκυρη.
Κίνδυνος για τους κληρονόμους
-
Οι κληρονόμοι μπορεί να χρειαστεί να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη για αποδοχή ή βεβαίωση της διαθήκης.
-
Οι καθυστερήσεις αυξάνουν την πολυπλοκότητα και το κόστος για την εκτέλεση της τελευταίας βούλησης.