Το πρώτο νησί στην Ελλάδα φιλικό στον αυτισμό γίνεται η Σκιάθος. Επαγγελματίες του τουρισμού, επιχειρηματίες εστίασης και πολίτες θα εκπαιδευτούν σε θέματα νευροδιαφορετικότητας, χώροι φιλοξενίας θα αναδιαμορφωθούν ώστε να είναι ανοιχτοί σε όλους, ενώ θα δημιουργηθούν και ειδικά πακέτα φιλοξενίας για οικογένειες με άτομα στο φάσμα του αυτισμού. Η καινοτόμα πρωτοβουλία της Σκιάθου φιλοδοξεί να δώσει απάντηση στον σοβαρό αποκλεισμό που βιώνουν χιλιάδες οικογένειες στην Ελλάδα εξαιτίας της απουσίας συμπερίληψης στον ευρύτερο σχεδιασμό της κοινωνίας.
Η δημοτική Αρχή της Σκιάθου, με πρωτοβουλία της οποίας θα μεταμορφωθεί το νησί σε προορισμό ασφαλή για τα νευροδιαφορετικά άτομα, έχει επιδείξει υψηλά αντανακλαστικά και ευαισθησία: μέσα σε τρία χρόνια στο νησί έχουν δημιουργηθεί και λειτουργούν Ειδικό Νηπιαγωγείο, Εργαστήριο Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Ενιαίο Ειδικό Επαγγελματικό Γυμνάσιο και Λύκειο, δομές που παρέχουν διέξοδο σε δεκάδες παιδιά.
Πριν από λίγες ημέρες πραγματοποιήθηκε συνάντηση τοπικών φορέων ώστε να παρουσιαστεί η δράση, για την υλοποίηση της οποίας ο δήμος θα συνεργαστεί με τον οργανισμό Ανοιχτοί Ορίζοντες, ο οποίος υλοποιεί προγράμματα με στόχο τη δημιουργία προσβάσιμων περιβαλλόντων για άτομα που ανήκουν στη νευροδιαφορετική κοινότητα εστιάζοντας στην εκπαίδευση, στον σχεδιασμό υπηρεσιών και στην προσαρμογή φυσικών και ψηφιακών χώρων.
«Κοινό όραμα»
«Σύμφωνα με τα δημογραφικά στοιχεία, 1 στα 36 άτομα είναι στο φάσμα του αυτισμού», λέει στα «ΝΕΑ» η ψυχολόγος Μαρία Ηλιοπούλου, διευθύνουσα σύμβουλος του οργανισμού Ανοιχτοί Ορίζοντες και πρόεδρος του Ελληνικού Συλλόγου για το Σύνδρομο Ασπεργκερ. «Στη Σκιάθο προσπαθούμε να υλοποιήσουμε ένα κοινό όραμα με τον δήμαρχο, να κάνουμε το νησί φιλικό προς τον αυτισμό και με αυτό εννοούμε, πρώτον, φιλικό τον χειμώνα για τους κατοίκους του και τις ανάγκες του τόπου και, δεύτερον, να αντιμετωπιστεί το γεγονός ότι το νησί το καλοκαίρι κατακλύζεται από τουρίστες, πολλοί από τους οποίους ανήκουν στο φάσμα. Θέλουμε όλοι οι επισκέπτες και οι οικογένειές τους να συναντούν έναν τόπο που να “τους χωράει” και να τους υποδέχεται – είναι πολύ σημαντικό για αυτούς. Εχουμε εστιάσει στο να εξοικειώσουμε μεγάλο μέρος του πληθυσμού με το φάσμα, να διαμορφώσουμε χώρους που να μπορούν να τους υποδέχονται και να πείσουμε τους ανθρώπους να προσλάβουν στις δουλειές τους άτομα με αυτισμό».
Ηδη επαγγελματίες και τοπικοί φορείς του νησιού έχουν δηλώσει την πρόθεσή τους να συμμετάσχουν, ενώ κατά τη διάρκεια της συνάντησης ενδιαφέρον προκάλεσε η τοποθέτηση του Παναγιώτη Καλαντζή, διευθυντή του ξενοδοχείου Αλκυών, ο οποίος μίλησε για την εμπειρία ένταξης εργαζομένου με σύνδρομο Ασπεργκερ στην ομάδα του ξενοδοχείου. Συγκινητική ήταν και η παρέμβαση του εργαζομένου που εξήγησε πόσο σημαντικό είναι για ένα άτομο με αυτισμό να αποκτά ρόλο και αποδοχή σε έναν εργασιακό χώρο.
«Η προσβασιμότητα και η συμπερίληψη αποτελούν βασική προτεραιότητα της δημοτικής Αρχής», ανέφερε στα «ΝΕΑ» ο δήμαρχος Σκιάθου, Θοδωρής Τζούμας. «Ο αυτισμός είναι μια “αόρατη αναπηρία”, λέει. Εμείς πρέπει να εκπαιδευτούμε και να προσαρμόσουμε την κοινωνία μας στα άτομα με αυτισμό και όχι να προσπαθούν να προσαρμοστούν εκείνα. Γιατί “αναπηρία” τελικά είναι η έλλειψη ενημέρωσης. Κάνουμε ένα αποφασιστικό βήμα για να γίνει η Σκιάθος το πρώτο νησί στην Ελλάδα φιλικό στον αυτισμό και τη νευροδιαφορετικότητα. Οπως ανέφερε, η υπουργός Τουρισμού Ολγα Κεφαλογιάννη που επισκέφθηκε προσφάτως το νησί μας, η Σκιάθος μπορεί να λειτουργήσει ως παράδειγμα και για άλλους προορισμούς σε θέματα προσβασιμότητας, είναι τιμή μας και την ευχαριστώ για την ανταπόκριση».
Οι βασικοί άξονες του προγράμματος περιλαμβάνουν την εκπαίδευση και πιστοποίηση του προσωπικού σε επιχειρήσεις φιλοξενίας, εστίασης και υπηρεσιών, την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας, τη δημιουργία ειδικά σχεδιασμένων πακέτων φιλοξενίας για οικογένειες με αυτιστικά μέλη, ενώ εντός του 2026 προβλέπεται να δημιουργηθεί και ειδική εφαρμογή με τους χώρους και τις επιχειρήσεις της Σκιάθου που είναι φιλικές προς τον αυτισμό.
Η πρωτοβουλία είναι πρωτοποριακή για τα ελληνικά δεδομένα, όμως εναρμονίζεται με τις διεθνείς πρακτικές.