Το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την πλήρη απαγόρευση εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου και φυσικού αερίου στο πλαίσιο των κυρώσεων για τον πόλεμο στην Ουκρανία εισέρχεται σήμερα σε κρίσιμη φάση, καθώς οι υπουργοί Ενέργειας καλούνται να υιοθετήσουν το μέτρο.
Οι υπουργοί, που συνεδριάζουν στο Λουξεμβούργο, επιδιώκουν να διαμορφώσουν κοινή θέση πριν από την τελική διαπραγμάτευση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η ψηφοφορία της περασμένης εβδομάδας στο ΕΚ, όπου η πλειοψηφία τάχθηκε υπέρ της απαγόρευσης, άνοιξε τον δρόμο για την έναρξη των σχετικών συζητήσεων με τις πρωτεύουσες των κρατών-μελών.
Σύμφωνα με την πρόταση, η απαγόρευση των εισαγωγών πετρελαίου, φυσικού αερίου μέσω αγωγών και υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ) θα τεθεί σε ισχύ το αργότερο έως το 2028, με στόχο τη μόνιμη διακοπή της ενεργειακής εξάρτησης από τη Ρωσία.
Η απόφαση θα εγκριθεί με απλή πλειοψηφία, γεγονός που σημαίνει ότι χώρες όπως η Ουγγαρία και η Σλοβακία, οι οποίες εξακολουθούν να προμηθεύονται ρωσικό αέριο μέσω αγωγών, δεν θα μπορούν να ασκήσουν βέτο.
Επιτάχυνση των κυρώσεων και ενεργειακή απεξάρτηση
Παράλληλα, εξετάζονται τρόποι για την επίσπευση της απαγόρευσης εισαγωγών ρωσικού ΥΦΑ, στο πλαίσιο της επόμενης δέσμης κυρώσεων κατά της Μόσχας. Το 2024, περίπου το ένα πέμπτο των εισαγωγών αερίου της ΕΕ εξακολουθούσε να προέρχεται από τη Ρωσία, με την αξία των εισαγωγών ΥΦΑ να φθάνει τα 4,5 δισεκατομμύρια ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2025.
Οι νέες κυρώσεις μπορούν να υιοθετηθούν μόλις υπάρξει συμφωνία των 27 κρατών-μελών, χωρίς την ανάγκη έγκρισης από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ώστε η διαδικασία να προχωρήσει ταχύτερα. Τα μέτρα θεωρούνται προσωρινά και θα αρθούν όταν τερματιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία και εκλείψουν οι λόγοι επιβολής τους.
Η επικείμενη συμφωνία μεταξύ των κρατών-μελών και του ΕΚ θα σημάνει το τέλος των εισαγωγών ρωσικών υδρογονανθράκων στην ευρωπαϊκή αγορά.
Παράλληλες συζητήσεις για Ουκρανία και Μέση Ανατολή
Την ίδια ημέρα, στο Λουξεμβούργο, συνεδριάζουν και οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ, με την ατζέντα να περιλαμβάνει τις εξελίξεις στους πολέμους στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή. Στη συνεδρίαση αναμένεται να συμμετάσχει και ο ουκρανός υπουργός Εξωτερικών Αντρίι Σιμπίχα.
Η συνάντηση πραγματοποιείται λίγες ημέρες μετά τη συνάντηση του αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με τον ουκρανό ομόλογό του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στην Ουάσιγκτον, καθώς και ενόψει της προγραμματισμένης συνάντησης του Τραμπ με τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν στην Ουγγαρία.
Μεταξύ των θεμάτων που θα τεθούν προς συζήτηση είναι η πρόταση αξιοποίησης δεσμευμένων ρωσικών κεφαλαίων για τη χρηματοδότηση δανείου υπέρ της Ουκρανίας, καθώς και η 19η δέσμη κυρώσεων κατά της Ρωσίας.
Στην ατζέντα περιλαμβάνεται και η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας. Αν και η ΕΕ δεν συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, ευρωπαίοι αξιωματούχοι υπογραμμίζουν ότι η Ένωση επιδιώκει πλέον ενεργό ρόλο στις προσπάθειες για την αποκατάσταση της σταθερότητας στη Μέση Ανατολή.
Ωστόσο, τα κράτη-μέλη δυσκολεύονται να συμφωνήσουν σε κοινή στάση. Μία από τις προτάσεις που συζητούνται είναι η προσωρινή αναστολή επιβολής δασμών στις εισαγωγές από το Ισραήλ.