Οι προκλήσεις για την ασφάλεια των τροφίμων

Η υψηλή θερμοκρασία διευκολύνει χημικές αντιδράσεις και ανάπτυξη μικροοργανισμών. Γι’ αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή κατά τους θερμούς καλοκαιρινούς μήνες σε ό,τι αφορά την ασφάλεια των τροφίμων, ειδικά στην τήρηση της ψυκτικής αλυσίδας, δηλαδή στην αδιάλειπτη διατήρηση σε ψυχόμενο χώρο των τροφίμων που πρόκειται να χειριστούμε.

Η πιο επικίνδυνη κατηγορία τροφίμων που χρειάζονται προστασία από τις υψηλές θερμοκρασίες και το ηλιακό φως είναι τα ευαλλοίωτα, στα οποία περιλαμβάνονται κυρίως τρόφιμα ζωικής προέλευσης όπως το κρέας με τα προϊόντα του, το γάλα με τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα ψάρια με τα υπόλοιπα αλιεύματα. Φροντίζουμε ως καταναλωτές να βάζουμε τελευταία στο καλάθι των αγορών μας αυτά τα προϊόντα από τους ψυχόμενους χώρους του καταστήματος όπου εκτίθενται και να τα μεταφέρουμε στους αντίστοιχους χώρους του οικιακού ψυγείου το ταχύτερο δυνατόν. Αυτό διότι στο αυτοκίνητο κάτω από τον ήλιο τα κατεψυγμένα προϊόντα μπορούν εύκολα να αποψυχθούν κι αυτά που διατηρούνται υπό ψύξη να θερμανθούν.

Είναι σημαντικό να βεβαιωθούμε ότι το οικιακό μας ψυγείο λειτουργεί σωστά διατηρώντας τη ρυθμιζόμενη θερμοκρασία στη συντήρηση (π.χ. +4°C) και στην κατάψυξη (π.χ. -18°C). Καταψύχουμε ευαλλοίωτα προϊόντα ζωικής προέλευσης συσκευάζοντάς τα σε ποσότητες μερίδας μέσα σε εύκαμπτους πλαστικούς περιέκτες κατάλληλους για τρόφιμα. Ετσι, θα αποψύξουμε μόνο την ποσότητα που θέλουμε. Γενικά, ο διαχωρισμός των τροφίμων σε μερίδες μέσα σε γυάλινους ή πλαστικούς περιέκτες στο ψυγείο είναι μια καλή πρακτική ιδιαίτερα το καλοκαίρι.

Κατά τους χειρισμούς τροφίμων στο σπίτι πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί με τη διασταυρούμενη επιμόλυνση. Για να μη μεταφερθούν παθογόνα από νωπά προϊόντα ζωικής προέλευσης (κρέας ή ψάρι) σε έτοιμα προς κατανάλωση (σαλάτες), χρησιμοποιούμε διαφορετικά μαχαίρια και διαφορετικές επιφάνειες κοπής.

Αν πρόκειται σε μια εκδρομή να μεταφέρουμε έτοιμα προς κατανάλωση γεύματα, όπως σαλάτες ή σάντουιτς που περιέχουν τρόφιμα ζωικής προέλευσης, τότε τα τοποθετούμε συσκευασμένα μέσα σε κλειστό φορητό ψυγείο με παγωμένες παγοκύστες, ώστε να διατηρηθούν υπό ψύξη έως ότου καταναλωθούν. Αν για οποιονδήποτε λόγο διαπιστώσουμε ότι αυτά τα τρόφιμα μπορεί να έχουν μείνει σε θερμοκρασίες περιβάλλοντος για περισσότερες από δύο ώρες, τότε δεν τα καταναλώνουμε.

Τα συσκευασμένα τρόφιμα σε περίπτερα ή καντίνες, καθώς και τα ψυγεία και οι καταψύξεις που λειτουργούν εκεί, πρέπει οπωσδήποτε να είναι σε σκιερό μέρος, μακριά από την ηλιακή ακτινοβολία, ενώ οι καταψύξεις για τα παγωτά πρέπει να καλύπτονται από ειδικά σκίαστρα. Σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται να διακόπτεται η λειτουργία μιας κατάψυξης, π.χ., για τις βραδινές ώρες και να επανατίθεται σε λειτουργία το πρωί, διότι υπάρχει περίπτωση να αποψυχθούν τα προϊόντα.

Ομοίως, τα εμφιαλωμένα νερά και αναψυκτικά μέσα σε διαφανή πλαστικά μπουκάλια δεν πρέπει να εκτίθενται απευθείας στην ηλιακή ακτινοβολία όταν μεταφέρονται ή όταν εκτίθενται στα σημεία πώλησης, διότι αν η θερμοκρασία τους αυξηθεί πέρα από κάποιο όριο, τότε ουσίες από την πλαστική συσκευασία μεταναστεύουν στο νερό προκαλώντας δυσάρεστη οσμή στο προϊόν.

Ο Αντώνης Ζαμπέλας είναι πρόεδρος του Ενιαίου Φορέα Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ)