Μία θετική ατζέντα στις σχέσεις της Γερμανίας και της Ευρώπης με την Τουρκία ήθελε ο γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς στην πρώτη του επίσκεψη στην Άγκυρα. Επέστρεψε όμως στο Βερολίνο έπειτα από μία ανοιχτή, δημόσια αντιπαράθεση με τον τούρκο πρόεδρο για τη Γάζα.
Η «θετική ατζέντα» αποτυπώθηκε στα ζητήματα της ασφάλειας και των εξοπλισμών. Για τον Μερτς, η Τουρκία είναι «στρατηγικός εταίρος» στα σημερινά γεωστρατηγικά δεδομένα. Η Γερμανία και η Ευρώπη πρέπει να αναπτύξουν «στρατηγική συνεργασία με την Τουρκία», είπε ο Μερτς, «δεν υπάρχει δρόμος που να παρακάμπτει την Τουρκία». Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται για τον γερμανό καγκελάριο η πώληση στην Τουρκία 20 μαχητικών Eurofighter, συμπαραγωγής Γερμανίας, Μεγάλης Βρετανίας, Ισπανίας, Ιταλίας. Η Γερμανία ήταν η τελευταία που έδωσε το καλοκαίρι το πράσινο φως για τη συμφωνία που υπέγραψαν την Δευτέρα ο βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ με τον τούρκο πρόεδρο στην Αγκυρα. Για τον Μερτς τα Eurofighter που παίρνει η Τουρκία «υπηρετούν τη συλλογική ασφάλεια όλων των εταίρων στο ΝΑΤΟ».
Στις διμερείς γερμανοτουρκικές σχέσεις, ο Ερντογάν έθεσε ως στόχο την αύξηση των εμπορικών συναλλαγών από τα 50 δισ. δολάρια σήμερα στα 60 στο εγγύς μέλλον.
Παλαιστίνιοι και Χαμάς
Εκεί τελείωσε η «θετική ατζέντα» και βγήκαν στην επιφάνεια οι σημαντικές διαφορές μεταξύ Βερολίνου και Αγκυρας και η κοινή συνέντευξη Τύπου των δύο ηγετών εξελίχθηκε σε ανοιχτή κόντρα Μερτς – Ερντογάν για τον πόλεμο στη Γάζα. Ο Ερντογάν μίλησε για γενοκτονία των Παλαιστινίων, ενώ ο Μερτς περιορίστηκε αρχικά στην τρομοκρατία της Χαμάς και ευχαρίστησε τον Ερντογάν για τη συμβολή του στη συμφωνία για τη Γάζα. «Επιθυμούμε η Τουρκία να εξαντλήσει την επιρροή της στη Χαμάς και για την επόμενη φάση», είπε ο Μερτς. Ωστόσο, στην επισήμανση τούρκου δημοσιογράφου ότι η Γερμανία «για δεύτερη φορά είναι στη λάθος πλευρά της ιστορίας», υπονοώντας το Ολοκαύτωμα των Εβραίων στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Μερτς τόνισε ότι η Γερμανία είναι στο πλευρό του Ισραήλ από την ίδρυσή του, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι συμφωνεί με κάθε απόφαση της κυβέρνησης του Ισραήλ. Ο Ερντογάν επανήλθε παραπέμποντας σε 60.000 παιδιά, γυναίκες και ηλικιωμένους, θύματα των βομβαρδισμών του Ισραήλ στη Γάζα και αναρωτήθηκε αν τα βλέπει αυτά η Γερμανία. Ο Μερτς απάντησε ότι τα δεινά του παλαιστινιακού λαού θα τερματίζονταν νωρίτερα, αν η τρομοκρατική Χαμάς είχε απελευθερώσει τους ομήρους: «Ο πόλεμος θα είχε τελειώσει αμέσως. Τα παιδιά στη Γάζα ήταν όμηροι της Χαμάς».
Ο δρόμος για την ΕΕ
Ο Ερντογάν προέταξε τις ευρω-τουρκικές σχέσεις μεταφέροντας στον Μερτς το ενδιαφέρον της Τουρκίας για ένταξη στην ΕΕ με βάση τα «κριτήρια της Άγκυρας», όπως είπε. «Ο δρόμος της Τουρκίας στην ΕΕ είναι μέσω των κριτηρίων της Κοπεγχάγης», αντέταξε ο γερμανός καγκελάριος. Τα βήματα της Τουρκίας δεν είναι αρκετά από τη σκοπιά της Ευρώπης, επισήμανε ο Μερτς, διαπιστώνοντας μεταξύ άλλων έλλειμμα στην «ανεξαρτησία της δικαιοσύνης που δεν ανταποκρίνεται στα στάνταρ της Ευρώπης». Ηταν η αιχμή του Μερτς για τη φυλάκιση του μεγάλου αντιπάλου του Ερντογάν, δημάρχου της Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου.
Στον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία ο γερμανός καγκελάριος κάλεσε την Τουρκία να συμμετάσχει στο νέο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ στη Ρωσία. «Θέλουμε να αποτρέψουμε την παράκαμψη των κυρώσεων», τόνισε ο Μερτς, απευθυνόμενος στον Ερντογάν.
Το Μεταναστευτικό
Για τον Μερτς, ωστόσο, το σημαντικότερο πρόβλημα είναι το Μεταναστευτικό. Στόχος ήταν μία δεσμευτική συμφωνία με τον Ερντογάν για την επιστροφή 22.560 τούρκων αιτούντων άσυλο, των οποίων η αίτηση έχει απορριφθεί και θα πρέπει να εγκαταλείψουν τη Γερμανία. Ο Μερτς ελπίζει επίσης στην υποστήριξη του Ερντογάν για τη διευκόλυνση των απελάσεων στη Συρία.