Με φόντο το πολύχρωμο φθινοπωρινό τοπίο και τη συνηθισμένη βροχή για συντροφιά, το ταξίδι της δημοσιογραφικής αποστολής από την Αθήνα στα Γιάννενα εξελίχθηκε σε καθαρά βιωματικό. Γιατί δεν είναι μόνο η φυσική ομορφιά των Ιωαννίνων που σε καθηλώνει· είναι η πλούσια, βαθιά και πολυπολιτισμική τους ιστορία, είναι οι τέχνες που αντέχουν στο πέρασμα του χρόνου.
Στο Κάστρο, στον δυτικό προμαχώνα της νοτιοανατολικής ακρόπολης (Ιτς Καλέ) και στα must see της πόλης, βρίσκεται το Μουσείο Αργυροτεχνίας του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς, το οποίο είναι αφιερωμένο στη μακραίωνη παράδοση της ηπειρώτικης αργυροτεχνίας.
Παρουσιάζει αριστοτεχνικά την ιστορία και την τεχνολογία της, η οποία διαχρονικά έφερε αρκετό πλούτο στα Γιάννενα. Εκεί, ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να περιηγηθεί ανάμεσα στα εκθέματα και, υπό τους ήχους σφυρηλάτησης μετάλλου, να πληροφορηθεί για την καθημερινότητα και την κουλτούρα των τεχνιτών, μέσα σε έναν «ζωντανό» κόσμο δημιουργίας.
Στο δεύτερο επίπεδο, οι φοιτητές της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων εξασκούνται στον σχεδιασμό και την κατασκευή κοσμημάτων. Με το βλέμμα τους να περιπλανάται από τα περίτεχνα κοσμήματα και τα εργαλεία των παλιών μαστόρων και να ξεγελιέται από τις αντανακλάσεις του ασημιού, οι νέοι εμπνέονται, αντλούν στοιχεία, μορφές και υφές από μια τέχνη που γεννήθηκε αιώνες πριν, η οποία όμως μπορεί ακόμη να συνομιλεί με τη δική τους, σύγχρονη αισθητική ματιά και έκφραση. Το Μουσείο Αργυροτεχνίας δεν επαναπαύεται στο ιστορικό παρελθόν αλλά μετασχηματίζεται σε ζωντανό πυρήνα σύγχρονης δημιουργικότητας.
Οι τέχνες των Ιωαννίνων μοιάζουν με θαύμα που επιβίωσε στις ρωγμές του χρόνου. Αναρωτιέται κανείς πώς κατάφεραν να διασωθούν σε έναν κόσμο που αλλάζει με ιλιγγιώδη ταχύτητα, παρασυρμένο από την ασταμάτητη ορμή της τεχνολογίας. Είναι βέβαιο πως η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να εισφέρει στη δημιουργική διαδικασία· να αντιγράψει μοτίβα, να μιμηθεί τεχνικές, ακόμη και να αναπτύξει μορφές που ο ανθρώπινος νους δεν έχει ακόμη, ενδεχομένως, οραματιστεί. Όμως η ουσία της τέχνης —το βίωμα, η προσωπική μνήμη, η συναισθηματική φόρτιση, το πάθος— δεν μπορεί να παραχθεί από μηχανές. Η σπίθα της έμπνευσης που ανάβει σε έναν φοιτητή τη στιγμή που αγγίζει ένα σφυρήλατο κόσμημα ή που συλλαμβάνει την κίνηση μιας ασημένιας φιγούρας είναι κάτι αποκλειστικά ανθρώπινο και αμετάφραστο σε αλγοριθμική γλώσσα.
Όσο κι αν «παρεμβαίνει» η AI στην Τέχνη, δεν μπορεί να υποκαταστήσει τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος είναι εκείνος που επινοεί, που ερμηνεύει, που δημιουργεί, που νοηματοδοτεί. Και στο Μουσείο Αργυροτεχνίας αυτό γίνεται απόλυτα σαφές: Ο επισκέπτης δεν βλέπει απλώς την τέχνη – τη βιώνει, αντιλαμβάνεται, αλλά και αισθάνεται ότι η δημιουργία γεννιέται από την αφήγηση, από το άγγιγμα, από τη μνήμη και, κυρίως, το συναίσθημα. Και επιβεβαιώνεται το αυτονόητο και συνάμα πολύτιμο: Όσο κι αν εξελιχθούν οι μηχανές, όσο κι αν η Τεχνητή Νοημοσύνη απλωθεί σε κάθε πτυχή της ζωής, πάντα θα υπάρχει ανάγκη για τον άνθρωπο που θα σκύψει πάνω από ένα κομμάτι μέταλλο ή ένα λευκό χαρτί και θα του δώσει ψυχή.