Με φιλοδοξία να φέρει τη μελλοντική εκδοχή της όπερας του 21ου αιώνα στο ανήσυχο σήμερα, ανοίγοντας παράλληλα έναν φωτεινό δρόμο για το φιλόδοξο αύριο, η Εθνική Λυρική Σκηνή παρουσίασε χθες τον προγραμματισμό της για τη σεζόν 2024-2025. Οι μικρότερες και μεγαλύτερες «επαναστάσεις» που πυροδότησε η καλλιτεχνική διεύθυνση του Γιώργου Κουμεντάκη στα επτά μέχρι τώρα χρόνια της θητείας του διαμόρφωσαν τις συνθήκες ώστε πλέον ο οργανισμός από τη νέα καλλιτεχνική περίοδο να μπει σε νέα μονοπάτια δοκιμάζοντας πιο τολμηρές υπερβάσεις. Γι’ αυτό και ο υπότιτλος του ρεπερτορίου θα είναι «Υπερβαίνοντας τα όρια».
«Με το βλέμμα στο μέλλον και έχοντας ως οδηγό την όπερα του 21ου αιώνα, επιθυμούμε τη σεζόν 2024-2025 της Εθνικής Λυρικής Σκηνής να ανοίξουμε συζητήσεις, να προτείνουμε νέους δρόμους, να διαρρήξουμε τις εδραιωμένες σχέσεις με καθετί παλιό και συντηρητικό και να εστιάσουμε την προσοχή μας στα επείγοντα ζητήματα της εποχής μας. Το ψηφιδωτό του προγράμματος παίζει με τα όρια και τις ισορροπίες ανάμεσα στο μπελ κάντο, τον βερισμό, τον κλασικισμό, την Επτανησιακή Σχολή, το κλασικό μπαλέτο και τον σύγχρονο χορό και επιδιώκει μέσα από τον απόλυτο σεβασμό στη μουσική τον πειραματισμό, την επανεφεύρεση και την επαναπροσέγγιση των μεγάλων αριστουργημάτων και των κρυφών διαμαντιών της λυρικής τέχνης και του χορού» ανέφερε ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Λυρικής Γιώργος Κουμεντάκης.
Αρχή με «Ιφιγένειες»
Για τις καινούργιες παραγωγές ο οργανισμός θα ενώσει τις δυνάμεις του με σπουδαίους δημιουργούς από την Ελλάδα και το εξωτερικό όπως οι Φανί Αρντάν, Ντιμίτρι Τσερνιακόφ, Ροδούλα Γαϊτάνου και Αντρέι Σερμπάν, προσεγγίζοντας το ζήτημα της υπέρβασης των ορίων με έργα που σηματοδοτούν την οδυνηρή υπέρβαση των ψυχικών ορίων στις ιστορίες τους. Η σεζόν θα ανοίξει στις 10 Οκτωβρίου με το δίπτυχο όπερας «Ιφιγένεια εν Αυλίδι & Ιφιγένεια εν Ταύροις» του Κρίστοφ Βίλιμπαλντ Γκλουκ σε σκηνοθεσία Ντμίτρι Τσερνιακόφ. Πρόκειται για μια διεθνή συμπαραγωγή με το φημισμένο ευρωπαϊκό φεστιβάλ όπερας Εξ αν Προβάνς και την Εθνική Οπερα του Παρισιού, που χτίζεται πάνω στον αρχαιοελληνικό μύθο των Ατρειδών. Με ένα ακόμα δίπτυχο, απρόσμενο, θα συνεχιστεί η σεζόν, αυτό τoυ «Aleko» του Σεργκέι Ραχμάνινοφ και του «Πύργου του Κυανοπώγωνα» του Μπέλα Μπάρτοκ σε σκηνοθεσία της Φανί Αρντάν (από 12/11). Πέντε χρόνια μετά τη μεγάλη επιτυχία της «Λαίδης Μάκβεθ του Μτσενσκ», η διάσημη γαλλίδα ηθοποιός και σκηνοθέτρια ενώνει τη μονόπρακτη όπερα του Ραχμάνινοφ με την αναβίωση της παράστασης που είχε επιμεληθεί ο Θέμελης Γλυνάτσης με πρωταγωνιστές τους Τάση Χριστογιαννόπουλο, Μυρσίνη Μαργαρίτη, Γιάννη Χριστόπουλο, Τάσο Αποστόλου και Βιολέττα Λούστα.
Γιορτές με μπαλέτο και όπερα
Το μπαλέτο της Λυρικής υποδέχεται τον Δεκέμβριο με τον «Δον Κιχώτη» του Λούντβιχ Μίνκους, την αναβίωση της παραγωγής του Τιάγκο Μπορτίν που δούλεψε εκ νέου την κλασική χορογραφία του Μαριίς Πετιπά (από 5/12). Τα κοστούμια εδώ επιμελείται η διεθνής σχεδιάστρια μόδας Μαίρη Κατράντζου. Τα Χριστούγεννα θα επιστρέψει για έξι μόνο παραστάσεις η «Μποέμ» του Τζάκομο Πουτσίνι (από 21/12). Η επιτυχημένη σκηνοθεσία του Γκρέιαμ Βικ αναβιώνει με μονωδούς τους Γιάννη Χριστόπουλο, Βασιλική Καραγιάννη, Νίκο Κοτενίδη και Δανάη Κοντόρα. Με ένα από τα δημοφιλέστερα έργα του Βέρντι, τη «Δύναμη του πεπρωμένου», θα κάνει ποδαρικό στο 2025 ο οργανισμός, 27 χρόνια μετά το τελευταίο ανέβασμά του. Η διεθνώς καταξιωμένη ελληνίδα σκηνοθέτρια Ροδούλα Γαϊτάνου φέρνει στη σκηνή τους Δημήτρη Πλατανιά, Τσέλια Κοστέα και Αρσέν Σογκομονιάν, μεταξύ άλλων, για να μιλήσει για ένα προπατορικό αμάρτημα το οποίο διαιωνίζεται (από 26/1).
Εμπνευσμένη από τη ζωή του σπουδαίου ρώσου συνθέτη είναι η παράσταση «Τσαϊκόφσκι» που ανεβάζει το μπαλέτο σε σκηνοθεσία, σύλληψη και χορογραφία Καγιετάνο Σότο (από 14/2). Στη συνέχεια, η Λυρική θα συστήσει στο κοινό το άγνωστο διαμάντι της Επτανησιακής Σχολής «Flora Mirabilis» σε σκηνοθεσία Αγγελου Τερζάκη – bijoux de Kant και μουσική διεύθυνση Κωνσταντίνου Τερζάκη. Στην αποκατεστημένη μορφή του, το έργο των τελών του 19ου αιώνα θα έχει πρωταγωνιστές τους Αννα Στυλιανάκη, Δημήτρη Τηλιακό, Κωνσταντίνο Κληρονόμο και Γιάννη Γιαννίση (από 18/3). Η «Λουτσία ντι Λαμερμούρ», η επιτυχημένη συμπαραγωγή με τη Βασιλική Οπερα του Λονδίνου, αναβιώνει τον Απρίλιο για εννιά παραστάσεις με τους Βασιλική Καραγιάννη, Γιάννη Χριστόπουλο, Διονύση Σούρμπη και Τάση Χριστογιαννόπουλο (από 6/4). Την καλλιτεχνική ταυτότητα του Κωνσταντίνου Ρήγου, του διευθυντή του μπαλέτου της Λυρικής, θα έχει η «Χρυσή εποχή», η νέα σπονδυλωτή παράσταση που θα ετοιμάσει, συνοψίζοντας εκεί τις εικόνες που τον καθόρισαν και το δικό του χορευτικό λεξιλόγιο (από 9/12).
Στο φινάλε της σεζόν
Με τη μεγαλειώδη παραγωγή του «Τουραντότ» του Τζάκομο Πουτσίνι θα ανοίξει η Λυρική το πρόγραμμα του Ηρωδείου το καλοκαίρι του 2025. Ο Αντρέι Σερμπάν, γνωστός για τις καινοτόμες και εικονοκλαστικές του σκηνοθεσίες, ετοιμάζει μια παράσταση με επιβλητικά σκηνικά και κοστούμια της Χλόης Ομπολένσκι. Στους βασικούς ρόλους θα εμφανιστούν οι Εκατερίνα Σέμεντσουκ, Κάθριν Φόστερ, Ρικάρντο Μάσι και Τσέλια Κοστέα (από 1/6). Η αυλαία της σεζόν θα πέσει με τον «Ριγολέτο» του Τζουζέπε Βέρντι σε σκηνοθεσία Κατερίνας Ευαγγελάτου. Πρόκειται για μια αναβίωση της δουλειάς της καλλιτεχνικής διευθύντριας του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου με πρωταγωνιστές τους Δημήτρη Πλατανιά και Τάση Χριστογιαννόπουλο.
Στο πλαίσιο της παρουσίασης του προγράμματος, το οποίο έγινε ενώπιον του νέου υφυπουργού Πολιτισμού Ιάσονα Φωτήλα, ο πρόεδρος του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος Ανδρέας Δρακόπουλος ανακοίνωσε τη νέα διετή δωρεά ύψους 10 εκατομμυρίων ευρώ προς την Εθνική Λυρική Σκηνή. Μετά την πενταετή δωρεά ύψους 20 εκατομμυρίων ευρώ που ολοκληρώθηκε το 2023, το ίδρυμα ανανεώνει την εμπιστοσύνη του προς τον οργανισμό προκειμένου να ενισχύσει την εξωστρέφειά του. Τα χρήματα θα διατεθούν τις σεζόν 2024-2025 και 2025-2026 με σκοπό τη συνέχιση των διεθνών συμπαραγωγών, την πραγματοποίηση περιοδειών στην Ελλάδα και το εξωτερικό, τη μετάκληση κορυφαίων καλλιτεχνών, την ενίσχυση της προσβασιμότητας στις παραστάσεις, τον εμπλουτισμό του περιεχομένου της διαδικτυακής τηλεόρασης GNO TV και την εκπαίδευση του καλλιτεχνικού δυναμικού του οργανισμού. Παράλληλα, το ίδρυμα προτίθεται να δώσει ένα επιπλέον εκατομμύριο για τους ίδιους σκοπούς με την προϋπόθεση ότι η Λυρική θα εξασφαλίσει αντίστοιχου ύψους χρηματοδότηση από άλλες πηγές του εξωτερικού. Για τον λόγο αυτόν και δημιουργείται εξειδικευμένο τμήμα ανάπτυξης για την προσέλκυση διεθνών χορηγιών.