Συγκλονιστική μαρτυρία για τα βασανιστήρια που υπέστη στο Ιράκ έδωσε η 38χρονη Ελίζαμπεθ Τσουρκόβ, Ρωσοϊσραηλινής καταγωγής, η οποία κρατήθηκε επί σχεδόν δύο χρόνια, καθώς θεωρήθηκε πράκτορας της Μοσάντ. Η ίδια αποκάλυψε τις δραματικές στιγμές που έζησε, μιλώντας στους New York Times.
Η Τσουρκόβ γεννήθηκε στη Σοβιετική Ένωση από Εβραίους γονείς και σε ηλικία τεσσάρων ετών μετανάστευσε στο Ισραήλ, όπου εγκαταστάθηκε μόνιμα. Το 2023 ταξίδεψε στη Βαγδάτη ως μεταπτυχιακή φοιτήτρια, χωρίς να γνωρίζει ότι εκεί θα ξεκινούσε η περιπέτειά της.
Όπως διηγήθηκε, συνελήφθη από την οργάνωση Καταΐμπ Χεζμπολάχ, η οποία την υποπτεύθηκε για κατασκοπεία. «Με χρησιμοποιούσαν ουσιαστικά ως σάκο του μποξ… Με μαστίγωσαν παντού και μού έκαναν ηλεκτροσόκ για να ομολογήσω», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Η απαγωγή της ξεκίνησε όταν μια γυναίκα, γνωστή μέσω κοινού φίλου, της ζήτησε να συναντηθούν. Η γυναίκα δεν εμφανίστηκε ποτέ· στη θέση της βρέθηκαν ένοπλοι που την άρπαξαν, την επιβίβασαν σε μαύρο τζιπ και τη μετέφεραν σε άγνωστη τοποθεσία. Εκεί έμεινε φυλακισμένη και βασανίστηκε για περίπου δύο χρόνια, μέχρι την ξαφνική απελευθέρωσή της.
Τα βασανιστήρια και οι απειλές
Η ίδια περιέγραψε πως «άρχισαν να μου στρίβουν το μικρό δάχτυλο, σχεδόν σπάζοντάς το», ενώ ένας άνδρας που παρουσιαζόταν ως συνταγματάρχης την απειλούσε με βιασμό και θάνατο. Για να επιβιώσει, αναγκάστηκε να επινοεί ομολογίες, ώστε να της επιτρέπουν να φάει και να ξεκουραστεί.
Τόνισε ότι δεν είχε καμία σχέση με τις ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες, υπογραμμίζοντας πως υποστήριζε τα δικαιώματα των Παλαιστινίων και ασκούσε κριτική στην ισραηλινή κυβέρνηση. Παρ’ όλα αυτά, οι απαγωγείς της συνέχισαν τα βασανιστήρια, απαιτώντας «ομολογίες» κατασκοπείας.
Τα κωδικοποιημένα μηνύματα
Η Τσουρκόβ εκμεταλλεύτηκε τα βίντεο που αναγκαζόταν να στέλνει ως απόδειξη ότι ήταν ζωντανή, εισάγοντας σε αυτά κρυφά μηνύματα. Έλεγε, για παράδειγμα, ότι βρισκόταν στη γειτονιά Gan HaHashmal — η λέξη «Hashmal» σημαίνει «ηλεκτρισμός» στα εβραϊκά, υπονοώντας τα ηλεκτροσόκ που δεχόταν.
Αντίστοιχα, ανέφερε συνεργασία με έναν φανταστικό άνδρα ονόματι «Ethan Numia», παραπέμποντας στη λέξη «Inuim» που σημαίνει «βασανιστήρια». Με αυτόν τον τρόπο προσπαθούσε να επικοινωνήσει την πραγματική της κατάσταση.
Η απελευθέρωση
Η Ελίζαμπεθ Τσουρκόβ απελευθερώθηκε στις αρχές Σεπτεμβρίου, έπειτα από παρέμβαση των Ηνωμένων Πολιτειών, κατόπιν αιτήματος του Ισραήλ. Καθοριστικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις φέρεται να διαδραμάτισε ο επιχειρηματίας Μαρκ Σαβάγια, στενός φίλος του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος συνέβαλε στις προσπάθειες για την επιστροφή της στην ελευθερία.