Ύστερα από το τέλος της επίσκεψης του Ντόναλντ Τραμπ στην Μέση Ανατολή, τα εμπόδια άρχισαν να εμφανίζονται, με το πιο δύσκολο να είναι μάλλον και πάλι η Χαμάς.
Βάσει της νέας συμφωνίας, η Χαμάς δεν αποτελεί πλέον απειλή για το Ισραήλ. Συνεχίζει, όμως, να είναι σημαντική απειλή για τους Παλαιστίνιους, αλλά και για την γενικότερη ειρήνη.
Από την περασμένη εβδομάδα, έρχονται αναφορές από περιοχές της Γάζας, οι οποίες βρίσκονται ακόμα υπό τον έλεγχο της Χαμάς, για συγκεντρώσεις Παλαιστινίων, που ίσως αντιτίθενται στην κυριαρχία της κι εκτελέσεις στους δρόμους. Αυτό δείχνει για μια ακόμα φορά ότι οι σκοποί της Χαμάς δεν έχουν καμία σχέση με την αξιοπρέπεια και την δικαίωση των Παλαιστινίων, αλλά μόνο με την επικράτησή της στην περιοχή.
Έτσι, όσο η οργάνωση παραμένει η μόνη εγγυήτρια δύναμη ασφαλείας για τον πληθυσμό της Γάζας, δεν υπάρχει ελπίδα για ανοικοδόμηση, αλλά ούτε και για μια μακρόχρονη ειρήνη.
«Να μπούμε μέσα και να σκοτώσουμε»
Σε πρώτη φάση, η συμφωνία του Τραμπ για την Γάζα διχοτομεί την πειροχή, με τους Ισραηλινούς να ελέγχουν παραπάνω από την μισή περιοχή και η Χαμάς την υπόλοιπη. Αυτή η νέα πραγματικότητα καθορίζεται από μια κίτρινη γραμμή. Το status quo θα καθοριστεί και θα παραμείνει βάσει του συγκεκριμένου σχεδίου έως την αντικατάσταση των στρατευμάτων των Ισραηλινών από μια προσωρινή διεθνή δύναμη ασφαλείας.
Ο νέος χάρτης δείχνει μια μαζική υποχώρηση της Χαμάς – κάτι, που η τρομοκρατική ομάδα δεν είχε σκεφτεί ποτέ κατά τη διάρκεια ενός έτους δύσκολων συνομιλιών για εκεχειρίες και απελευθέρωση ομήρων. Το αποτέλσεμα ανταποκρίνεται σε ένα από τα βασικά αιτήματα του Ισραήλ από την αρχή: να διασφαλιστεί ότι η Χαμάς δεν θα μπορέσει να ανασυσταθεί ποτέ ξανά δίπλα ή οπουδήποτε κοντά στα σύνορα του κράτους του Ισραήλ.
Παραάλληλα, το σχέδιο Τραμπ συμπεριλαμβάνει και την παρουσία της Χαμάς στις περιοχές πάνω από την κίτρινη γραμμή, καθώς βάσει αυτού, η Χαμάς πρέπει να αφοπλιστεί και να φύγει από την εξουσία. Την εβδομάδα αυτή, ο Πρόδερος των ΗΠΑ έκανε ξεκάθαρο ότι αν τα μέλη της Χαμάς συνεχίσει να σκοτώνει ανθρώπους στην Γάζα, «δεν θα υπάρχει άλλη επιλογή, εκτός από το να μπούμε μέσα και να τα σκοτώσουμε».
Κι εκεί ακριβώς είναι το μεγάλο πρόβλημα. Διόυτι η Χαμάς δεν είναι μόνο μια τρομοκρατική οργάνωση, που οργανώνει επιθέσεις κατά του Ισραήλ. Είναι το εδραιωμένο σύστημα πολιτικής και ασφαλείας για ολόκληρη την Γάζα και έχει ξοδέψει αρκετό χρόνο, ώστε να είναι βέβαιη ότι κανείς δεν θα της πάρει την εξουσία.
Η ήττα του ISIS και το μάθημά της
Για να βγουν από αυτό το αδιέξοδο, σύμφωνα με το CNN, οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να έχουν σιδηρά πυγμή και να προχωρήσουν με το σχέδιο των 20 σημείων, την διεθνή δύναμη ασφαλείας, πολιτικές δομές και το μακροχρόνιο σχέδιο ανοικοδόμησης. Παράλληλα, οι περιοχές, που δεν ελέγχει η Χαμάς, πρέπει να έχουν αρκετή υποστήριξη και προσωρινά καταφύγια, ώστε να δοθούν κίνητρα στους ανθρώπους να απομακρυνθούν από την Χαμάς. Το τελευταίο αποτελεί μια διαδικασία, που είναι ουσιαστική για να μην συνεχίσει να έχει τον έλεγχο του πληθυσμού η οργάνωση.
Η όλη προαναφερθείσα διαδικασία θυμίζει τις προσπάθειες αντιμετώπισης του ISIS, όταν 8 εκατομμύρια άνθρωποι έπαψαν να είναι υπό τον έλεγχο και την κυριαρχία του Iσλαμικού Κράτους. Αυτό επετεύχθη μέσα από την δημιουργία ασφαλών ζωνών, το άνοιγμα διαδρόμων και την ενθάρρυνση των πολιτών να μετακινηθούν.
Είναι ένα περίπλοκο ζήτημα, αλλά μπορεί να αλλάξει τις ισορροπίες, όπως αποδείχθηκε στην περίπτωση του ΙSIS. Στην περίπτωση της Γάζας είναι ζωτικής σημασίας, διότι διαφορετικά μέχρι τον ερχομό μιας διαφορετικής δύναμης ασφαλείας, οι μόνες δυνάμεις στην περιοχή είναι οι IDF και η Χαμάς, με τον φόβο για επανέναρξη των μεταξύ τους συγκρούσεων να βρίσκεται πάντα στο προσκήνιο.
Οι Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ έχουν στείλει ένα μικρό αριθμό στρατευμάτων στο Ισραήλ και στην Αίγυπτο για να επιβλέψουν σε πρώτη φάση την εφαρμογή των όρων της εκεχειρίας και να βοηθήσουν στην υλικοτεχνική υποστήριξη, στην πληροφόρηση και στην δίοικηση της διεθνούς δύναμης, που θα μπει στην Γάζα. Ο ρόλος των Αμερικανών είναι κρίσιμος, αλλά τα στρατεύματά τους δεν θα μπουν στην Γάζα.
Μαζί με την διεθνή δύναμη ασφαλείας, το Κατάρ, η Τουρκία και η Αίγυπτος πρέπει να συνεχίσουν αν ασκούν πίεση στην Χαμάς για την τήρηση της συμφωνίας, την αποστρατικοποίησή της και τον αφοπλισμό της, ενώ άλλες χώρες θα παρέχουν τους απαραίτητους πόρους για τους ανθρώπους, που μετακινόυνται σε ασφαλέστερες περιοχές.
Οι χώρες της περιοχής καταλαβαίνουν καλύτερα από τον καθένα ότι μέχρι την ώρα, που θα πάψει η Χαμάς να κυριαρχεί στην Γάζα και θα είναι ανίκανη να ελέγξει τους Παλαιστίνιους, ο δρόμος είναι κλειστός για την ειρήνη. To σχέδιο του Ντόναλτ Τραμπ έχει αυτές τις δύο απαιτήσεις και τώρα αρχίζει η διαδικασία για την κάλυψή τους.