Ανθρωπιστική βοήθεια εξακολουθεί να φτάνει με το σταγονόμετρο στη Λωρίδα της Γάζας, σχεδόν έναν μήνα μετά την έναρξη της κατάπαυσης του πυρός, σύμφωνα με ανθρωπιστικές υπηρεσίες. Η πείνα παραμένει έντονη, ο χειμώνας πλησιάζει και οι πρόχειρες σκηνές των εκτοπισμένων φθείρονται, δύο χρόνια μετά τις καταστροφικές ισραηλινές επιθέσεις.
Η εκεχειρία επρόκειτο να επιτρέψει τη μαζική είσοδο βοήθειας στον θύλακα, ο οποίος από τον Αύγουστο έχει κηρυχθεί από τον ΟΗΕ σε κατάσταση λιμού. Σχεδόν όλοι οι κάτοικοι, δηλαδή 2,3 εκατομμύρια άνθρωποι, έχουν χάσει τα σπίτια τους. Ωστόσο, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα (WFP), μόλις η μισή από την αναγκαία ποσότητα τροφίμων εισέρχεται στη Γάζα. Παλαιστινιακές υπηρεσίες εκτιμούν ότι η συνολική βοήθεια φτάνει μόλις στο ένα τέταρτο ή το ένα τρίτο του απαιτούμενου όγκου.
Το Ισραήλ υποστηρίζει ότι τηρεί τις δεσμεύσεις του βάσει της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός, η οποία προβλέπει τη διέλευση 600 φορτηγών ημερησίως. Αποδίδει τις ελλείψεις στους μαχητές της Χαμάς, τους οποίους κατηγορεί ότι κατακρατούν τα εφόδια, κάτι που η οργάνωση αρνείται. Οι αρχές της Γάζας, υπό τον έλεγχο της Χαμάς, υποστηρίζουν ότι οι ισραηλινοί περιορισμοί επιτρέπουν τη διέλευση μόλις 145 φορτηγών την ημέρα.
Τα Ηνωμένα Έθνη δεν δημοσιοποιούν πλέον τακτικά στοιχεία για τον αριθμό των φορτηγών που εισέρχονται στη Γάζα, όπως έκαναν σε προηγούμενες φάσεις του πολέμου.
«Είναι φρικτή η κατάσταση. (Δεν υπάρχουν) ούτε κατάλληλες σκηνές, ούτε νερό, ούτε κατάλληλο φαγητό, ούτε κανονικά λεφτά», δήλωσε η Μανάλ Σάλεμ, 52 ετών, που ζει σε μια σκηνή στο Χαν Γιουνίς, στη νότια Γάζα. Η σκηνή της είναι «εντελώς διαλυμένη» και εκφράζει φόβους ότι δεν θα αντέξει τον χειμώνα.
Υποσιτισμός και άνιση πρόσβαση στη βοήθεια
Η κατάπαυση του πυρός και η αυξημένη ροή βοήθειας από τα μέσα Οκτωβρίου έχουν βελτιώσει ελαφρώς την κατάσταση, σύμφωνα με την OCHA, την ανθρωπιστική υπηρεσία του ΟΗΕ. Την περασμένη εβδομάδα ανέφερε ότι το 10% των παιδιών παραμένουν υποσιτισμένα, ποσοστό μειωμένο από το 14% του Σεπτεμβρίου, ενώ περισσότερα από 1.000 παιδιά υποφέρουν από ακραίο υποσιτισμό.
Οι μισές οικογένειες της Γάζας αναφέρουν ότι έχουν πλέον καλύτερη πρόσβαση σε τρόφιμα, κυρίως στα νότια, καθώς μετά την εκεχειρία λαμβάνουν δύο γεύματα την ημέρα αντί για ένα. Ωστόσο, η OCHA επισημαίνει ότι οι συνθήκες στον βορρά παραμένουν εξαιρετικά δύσκολες.
«Μάχη με τον χρόνο» για την επισιτιστική ασφάλεια
Η εκπρόσωπος του WFP, Αμπίρ Ετέφα, χαρακτήρισε την κατάσταση ως «μάχη με τον χρόνο». «Χρειαζόμαστε πλήρη πρόσβαση. Πρέπει όλοι να κινηθούν γρήγορα. Ο χειμώνας έρχεται. Ο κόσμος ακόμη πεινάει και οι ανάγκες είναι πάρα πολλές», δήλωσε.
Μετά την κατάπαυση του πυρός, το WFP έχει μεταφέρει στη Γάζα 20.000 μετρικούς τόνους τροφίμων, δηλαδή περίπου τη μισή ποσότητα που απαιτείται για να καλυφθούν οι βασικές ανάγκες. Έχουν λειτουργήσει 44 από τα 145 προγραμματισμένα κέντρα διανομής.
Η ποικιλία των τροφίμων παραμένει περιορισμένη. «Τα περισσότερα νοικοκυριά με τα οποία μιλήσαμε τρώνε μόνο δημητριακά, όσπρια και ξηρά τροφή. Είναι εξαιρετικά σπάνιο να καταναλώσουν κρέας, αυγά, λαχανικά και φρούτα», πρόσθεσε η Ετέφα.
Καύσιμα, στέγη και ο εφιάλτης του χειμώνα
Η έλλειψη καυσίμων και υγραερίου για μαγείρεμα δυσχεραίνει τις προσπάθειες αντιμετώπισης του υποσιτισμού. Έξι στους δέκα κατοίκους μαγειρεύουν καίγοντας σκουπίδια, με σοβαρούς κινδύνους για την υγεία τους.
Καθώς ο χειμώνας πλησιάζει, οι ανάγκες για στέγαση αυξάνονται. Οι τέντες διαλύονται, ενώ πολλά από τα εναπομείναντα κτίρια είναι ασταθή και επικίνδυνα.
«Οι συνθήκες διαβίωσης είναι αδιανόητες», τόνισε η Σάινα Λόου, εκπρόσωπος του Norwegian Refugee Council (NRC), που συντονίζει την προσπάθεια αντιμετώπισης της στεγαστικής κρίσης στη Γάζα. Το NRC εκτιμά ότι 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι χρειάζονται άμεσα κατάλυμα, ωστόσο το Ισραήλ δεν έχει εγκρίνει ακόμη την είσοδο σκηνών και τεντών.