Η Κίνα αντιμέτωπη με προκλήσεις

Στα χρόνια που ακολούθησαν την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 τα τολμηρά μέτρα τόνωσης της οικονομίας επέτρεψαν στην Κίνα να επιτύχει ανάκαμψη σε σχήμα V. Εκτοτε, ωστόσο, η κυβέρνηση έχει διατηρήσει σε μεγάλο βαθμό ουδέτερες – ακόμη και αυστηρές – μακροοικονομικές πολιτικές. Εάν η Κίνα θέλει να επιτύχει τον αναπτυξιακό της στόχο για το 2025 αυτό πρέπει να αλλάξει.

Δύο δείκτες συνήθως υπαγορεύουν αν μια κυβέρνηση ακολουθεί επεκτατική ή συσταλτική μακροοικονομική πολιτική: ο ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης (ή το ποσοστό απασχόλησης) και ο ρυθμός πληθωρισμού. Η χαμηλή ανάπτυξη απαιτεί επέκταση (εφόσον ο πληθωρισμός παραμένει επίσης χαμηλός), ενώ ο υψηλός πληθωρισμός απαιτεί συρρίκνωση.

Η επιβράδυνση της αύξησης των εξαγωγών δεν είναι το μόνο πρόβλημα της Κίνας. Η κατανάλωση είναι συνάρτηση του εισοδήματος, των εισοδηματικών προσδοκιών και του πλούτου. Η προώθηση της αύξησης της εγχώριας κατανάλωσης που απαιτείται για την τόνωση της συνολικής ζήτησης είναι δύσκολη, λόγω της βραδύτερης αύξησης του εισοδήματος, της πτώσης των τιμών των κατοικιών και της αστάθειας του χρηματιστηρίου.

Υπολογίζω ότι στο τέλος του 2024 η τελική κατανάλωση αντιπροσώπευε το 56,2% του ΑΕΠ και οι καθαρές εξαγωγές το 3,4% του ΑΕΠ. Με τις συνολικές λιανικές πωλήσεις κοινωνικών καταναλωτικών αγαθών να έχουν αυξηθεί κατά 4,6% το πρώτο τρίμηνο του 2025, μπορεί κανείς εύλογα να υποθέσει ότι η τελική κατανάλωση και οι καθαρές εξαγωγές θα συμβάλουν κατά περίπου 2,8 ποσοστιαίες μονάδες στην αύξηση του ΑΕΠ της Κίνας φέτος.

Εάν αυτό αποδειχθεί ότι ισχύει, η Κίνα θα μπορέσει να επιτύχει τον στόχο της για ανάπτυξη 5% μόνο εάν το τρίτο στοιχείο – ο σχηματισμός κεφαλαίου, ο οποίος αντιπροσώπευε το 40,4% του ΑΕΠ το 2024 – συμβάλει στην ανάπτυξη κατά 2,2 ποσοστιαίες μονάδες. Για να επιτευχθεί αυτό, ο σχηματισμός κεφαλαίου θα πρέπει να αυξηθεί με ρυθμό 5,4% φέτος.

Αν και τα στοιχεία δεν είναι ακριβή ακόμη, προσφέρουν μια γενική ιδέα της πρόκλησης που αντιμετωπίζει η Κίνα – να επιταχύνει σημαντικά τον ρυθμό αύξησης των επενδύσεων σε υποδομές. Για τον σκοπό αυτό, είναι απαραίτητη η σημαντική αύξηση της έκδοσης κρατικών ομολόγων.

Υπάρχουν κάποια ελπιδοφόρα νέα: Η Κίνα στοχεύει σε έναν λόγο δημοσιονομικού ελλείμματος προς το ΑΕΠ της τάξης του 4% για το 2025 – το υψηλότερο επίπεδο από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Αλλά όλα δείχνουν ότι η επέκταση που έχει σχεδιάσει η κυβέρνηση της Κίνας εξακολουθεί να μην είναι αρκετή. Για να επιτύχει ανάπτυξη 5%, θα πρέπει να προχωρήσει σε μεγάλα βήματα.

Ο Γιου Γιονγκντίνγκ είναι πρώην πρόεδρος της China Society of World Economics και διευθυντής του Ινστιτούτου Παγκόσμιας Οικονομίας και Πολιτικής της Κινεζικής Ακαδημίας Κοινωνικών Επιστημών